Ahmet Caferoğlu

Ahmet Caferoğlu

17 Nisan 1899 yılında Azerbaycan-Gence’de doğdu. Ortaokulu Semerkand’da, liseyi Gence’de okudu (1916). Kiev Yüksek Ticaret Okuluna üç sene devam etti. Azerbaycan’a dönerek 1917 Rus İhtilâli’nden sonra Azerbaycan’ın bağımsızlığı için çalışan harekete katıldı ve cephede gönüllü savaştı. 1919’da Bakû Türkoloji Bölümüne girmişse de, 1920’de Rusların Azerbaycan’ı istilâsı üzerine Türkiye’ye geldi. İ.Ü. Edebiyat Fakültesini bitirdi (1924). Türkiyat Enstitüsüne asistan olarak girdi. Doktora yapmak için yurt dışına gitti. 1929’da Türkiye’ye dönerek Edebiyat Fakültesi Türk Dili doçentliğine getirildi. 1938’de profesör oldu. İstanbul’da öldü.

Ahmet Caferoğlu, Türk dili tarihi, eski Türk ağızları, Türk ad bilimi (onomastiği), Azerbaycan Türkçesi, edebiyatı ve diyalektolojisi, Anadolu ağızları, Türk kavimleri üzerine ilmî çalışmalar yaptı. Makalelerinde A. Caferoğlu, Ahmet Oran, Dr. Cafer Ahmedoğlu, Dr. Ahmet Muhtar, Dr. Ahmet Salmaslı isimlerini kullandı. Azerbaycan Yurt Bilgisi ve Türk Amacı adlı dergileri de çıkardı. 5 Ocak 1975yılında öldü.

Eserleri: Kitabü’l-İdrak li-Lisani’l-Etrâk (Ebû Hayyan, 1931), Türk Lisanı Tarihi Dersleri Tatbikat Numuneleri (1932; Yeni yayını: Türk Dili Tarihi Notları, 2 cilt, 1943-1947; Türk Dili Tarihi, 2 cilt, 1958-1964), 19. Asır Azerî Şairi Siraci (1932), Azeri Edebiyatında İstiklal Mücadelesi (1932), 17. Asırda Azerî Şairi Melik Bey Avcı (1933), Türklerde Latin Hurafatı Meselesi (1933), İlk Türk Dilcisi Kaşgarlı Mahmut (1938), Azeri Türk Hayaıtında Batıl İtikatlar (1939), Anadolu Dialektolojisi Üzerine Malzeme (2. cilt, 1940-1941), Azerbaycan (1940), Doğu İlleri Ağızlarından Toplamalar I (1942), Anadolu Ağızlarından Toplamalar (1943), Sivas ve Tokat İlleri Ağızlarından Toplamalar (1944), Güney Doğu İllerimiz Ağızlarından Toplamalar (1945), Kuzey Doğu İllerimiz Ağızlarından Toplamalar (1946), Orta Anadolu Ağızlarından Derlemeler (1948), Anadolu İlleri Ağızlarından Derlemeler (1951), Azerbaycan Dil ve Edebiyatının Dönüm Noktaları (1953), İsmail Gaspıralı (1964), Uygur Sözlüğü (3 cilt, 1934-1938; yeni yayını: Eski Uygur Türkçesi Sözlüğü, 1968), Kaşgarlı Mahmut (1970), Türk Kavimleri (1983), Anadolu ve Rumeli Ağızları Üzerine Araştırmalar (1997).