İsa Behzat

1875 yılında Üsküdar’da doğdu. Besteci Haydar Bey’in oğludur. Sanatçı ilk eğitimini Toptaşı Rüştiyesi’nde yaptı, 1893 yılında Sanayi-i Nefise Mektebi heykel bölümüne girerek burada Yervant Oskan’ın atölyesinde çalıştı. 1898 yılında okuldan mezun olan Behzat Bey, ardından resim öğretmenliği yapmaya başladı, aynı zamanda da İstanbul Arkeoloji Müzesi’nde onarım hizmetlerinde bulundu. 1910’lu yıllarda da Yıldız Çini Fabrikası müdürlüğüne getirildi.

Yaptığı resim çalışmaları dışında, özellikle alçıdan heykelleri ile tanındı, Saz Şairi, Kitap Okuyan Yahudi, Yaşlı Adam büstleri gibi birçok çalışmaya imza attı. Yapıtları genel olarak klasik anlayışa yakın olup, doğaya bağlı ve gerçekçidir. Bu çalışmalar halka yakın çalışmalar olmaları ile fark edilmektedir. İsa Behzat ile ilgili, İstanbul Resim ve Heykel Müzesi arşiv kataloğunda önemli belgeler mevcuttur. Bu belgelerden, sanatçının kimlik bilgileri öğrenilmekte, II. Abdülhamid tuğralı bir şahadetname de yer almaktadır.

1893-98 arasında Sanayi-i Nefise Mektebinde Oskan Yervant’ın öğrencisi oldu. Heykelin yanı sıra resim de çalıştı. 1900’de İzmir İdadisinde resim dersleri verdi. 1901’de Evkaf Nezareti’nde çalıştığı sırada Asar-ı Atika Müzesi’nde (bugün İstanbul Arkeoloji Müzeleri) onarım işleriyle ilgilendi. 1913’te bir süre Kavala’da resim öğretmenliği yaptıktan sonra İstanbul’a döndü ve Yıldız Çini Fabrikası’nın başına getirildi.

Bugün İstanbul Devlet Resim ve Heykel Müzesi’nde bulunan “Sakallı Adam Başı” adlı bir heykeli ve “Kitap Okuyan Yahudi” adlı bir alçı kabartması vardır. Bunlardan, doğalcı bir üslupta çalıştığı anlaşılmaktadır, heykelin yanı sıra yağlıboya resimler ve porselen bezeme işleri de yaptı.

1916 yılında, İstanbul’da vefat etti.

Kaynak: Derya Uzun Aydın, Sanayi-i Nefise Mektebinin Türk Heykel Sanatındaki Yeri ve İlk Heykeltıraşlar, Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sanat Tarihi Anabilim Dalı, Türk İslam Sanatı Bilim Dalı, Doktora Tezi, İzmir, 2013.