Musahibzade Celâl

Musahibzade Celâl

(1870 - 20 Temmuz 1959): Yazar. İstanbul’da doğdu. Asıl adı Mahmut Celalettin’dir. Soyadı kanunu çıkınca Musahipoğlu soyadını almakla beraber Musahipzade olarak tanındı. Firuzağa Sıbyan Mektebini, Tophane’deki Fevziye Rüşdiyesini ve Sülaymüniye Numune-i Terakkî İdadîsini bitirdi. Kâtip olarak Babıâli Tercüme Odasına girdi. Hukuk Mektebine de yazıldı; ancak, devam edemedi. Üsküdar Defterdarlığında (1917-1923), Evkaf Müzesinde (1917-1927) ve Şehir Tiyatrosu Kütüphanesinde çalıştı. İstanbul’da öldü. Karacaahmet’te gömülüdür.

Konusunu, genellikle Osmanlı tarihinden alan ve çeşitli devirlerin sosyal hayatını inançları, âdetleri ve gülünç tarafları ile canlandıran oyunlar yazdı. Daha çok İstanbul hayatını ortaoyunu tipleri ve tekniği ile anlatmıştır. Dil bakımından biraz dikkatsiz ve özensizdir.

Eserleri: Türk Kızı (1909), Köprülüler (Oyn. 1912; 1936), İstanbul Efendisi (Oyn. 1917; 1936), Lâle Devri (Oyn. 1914; 1936), Macun Hokkası (Oyn.1919; 1936), Yedekçi (Oyn. Ve bs., 1920), Kaşıkçılar (Oyn. Ve bs., 1920), Atlı Ases (Oyn.1921; 1936), Demirbaş Şarl (Oyn. 1921; 1036), İtaat İlâmı (Oyn. 1923; 1936), Moda Çılgınlıkları (Oyn. 1923; basılmadı), Fermanlı Deli Hazretleri (Oyn. 1924; 1936), Aynaroz Kadısı (Oyn. 1927; 1936), Kafes Arkasında (Oyn. 1928; 1936), Bir Kavuk Devrildi (Oyn. 1929; 1936), Mum Söndü (Oyn. 1930; 1936), Pazartesi Perşembe (Oyn. 1931; 1936), Gül ve Gönül (Oyn. 1932; 1936), Balaban Ağa (Oyn. 1933; 1936), Selma (Oyn.1931; 1936), Genç Osman (Oyn. 1955; 1970)

İncelemeleri: Eski İstanbul Hayatı (1946).

Sevda Şener’in Musahipzade ve Tiyatrosu (1963) adlı bir incelemesi vardır. Orhan Hançerlioğlu’nun yazarın oyunlarından seçmeleri ve incelemesi Musahipzade Celal-Bütün Oyunları adıyla yayınladı (1970).