Abdi Efendi


Osmanlı tarihçisidir. Patrona İsyanı hakkında kaleme aldı­ğı tarihiyle tanınan Abdi Efendi’nin ha­yatına dair bilgiler, daha çok kendi ese­rine dayanır. Bazı kaynaklara göre III. Ahmed’in mühürdarı oldu; 1753-1764 yılları arasında birkaç defa reîsülküt-tâblığa getirildi. Aynı zamanda şair olan Abdi’nin o devirde yaşamış birkaç Abdi’den hangisi olduğu kesin olarak bilinmemektedir.

Abdi Efendi’nin, Târîh-î Sultan Mah-mud Han İbn Sultan Mustafa Han adı­nı taşıyan, fakat daha çok Abdi Târihi adıyla bilinen kitabı monografık bir eser olup sadece Patrona ayaklanması­nı, başlangıcından bastırılmasına kadar canlı bir şekilde anlatmaktadır. Bizzat devrin olayları içinde yaşamış bir kim­senin kaleminden çıkan bu eser, müel­lifinin şahsî müşahedelerini vermesi bakımından orijinal bir kaynaktır; aynı zamanda bu olay hakkında yazılmış Destârî Salih’in eserinde ve Sâmî Târi-hi’nde verilen bilgileri de tamamlar mahiyettedir. Ayrıca bu tarihte 1142 (1729-30) vak’aları arasında İran savaşlarıyla ilgili bilgiler de vardır.

Abdi Târihinin Süleymaniye Kütüphanesi’nde kayıtlı nüshası Faik Reşit Unat tarafından neşredilmiştir.