Abdullah Bin Muti
Emevî yönetimi aleyhindeki faaliyetleriyle meşhur olan sahâbîdir. Medine’de doğdu. İlk siyasî faaliyetlere Muâviye devrinde başladı ve onun Ziyâd’ı Medine’ye vali tayin etmesine şiddetle karşı çıktı. Bu hareketiyle Emevî taraftarlarını çok öfkelendirdi, bu yüzden ağır itham ve hakaretlere mâruz kaldı. Yezîd Bin Muâviye’ye biat meselesi tartışılırken halkı kışkırtmasından endişe edildiği için Medine’de hapsedildi; fakat başta Abdullah Bin Ömer olmak üzere Adî kabilesi mensupları buna şiddetle itiraz edince hapisten çıkarıldı.
Hz. Hüseyin’i Kûfe’ye gitmekten vazgeçirmeye çalıştıysa da başaramadı. Yezîd’in halifeliğine tepki göstererek Medine’yi terketmek istedi. Ancak, İbn Ömer’in, bir halifeye biat etmeden ölenlerin Câhiliye ölümüyle (dinden çıkmış olarak) dünyayı terketmiş olacaklarını ifade eden hadisi hatırlatması üzerine Medine’de kalarak Yezîd aleyhindeki faaliyetlerine devam etti; bir kısım halkın Mekke’de halifeliğini ilân eden Abdullah Bin Zübeyr’e biat etmesini sağladı. Harra Vak’ası’nda Emevîler’e karşı savaştı (683). Medine müdafaası sırasında halkı cesaretlendirmek için okuduğu hutbe meşhurdur. Emeviler Medine’yi ele geçirince İbnü’z-Zübeyr’in yanına giderek Mekke’yi kuşatan Emevî birliklerine karşı onun safında kahramanca savaştı. 65 (684-85) yılında İbnü’z-Zübeyr tarafından Kûfe’ye vali tayin edildi. Burada halkı İbnü’z-Zübeyr aleyhine kışkırtarakMuhammed Bin Haneyye’ye biata davet eden Muhtar es-Sakafinin faaliyetlerinden ve tayin ettiği emîrü’ş-şurtayı öldürmesinden dolayı endişeye kapıldı ve Kûfe’yi terkedip Mekke’ye döndü. Haccâc Bin Yûsuf Mekke’yi muhasara ettiği sırada yaralandı ve İbnü’z-Zübeyr’den kısa bir müddet önce öldü.
İLGİLİ ÖYKÜLER
