Aleksey Nikolayeviç Tolstoy
10 Ocak 1883 tarihinde Nikolayevsk vilayeti, Samarsk ilinde doğdu. 1887 yılında Samarskoe Okuluna kayıt oldu. Daha sonra eğitimine Sızran Okullarında devam etti. 1899 yılında annesi Aleksandra Leontyevna ile birlikte Volga’dan Simbirsk’a kadar yolculuk yaptı ve teyzesi Mariya Turgenyeva’nın malikânesinde uzun bir süre yaşadı.
17 yaşında A.Ostrovski’nin Kendi İnsanlarımız adlı piyesinde bir rol aldı. Aynı yıllarda Kuzey Kutbuna Yolculuk adlı bir vodvil ve şiirler yazdı.
1901 yılında, Kont Nikolay Aleksandroviç’in ölümünden sonra, Aleksey Tolstoy soyadını ve kont unvanını tasdik eden belgeleri aldı. Petersburg’ta Teknoloji Üniversitesi’nin Mekanik Bölümü’ne girdi. 1905 yılında Tolstoy, Nevyansk demir-çelik fabrikasında staj yaptı. Petersburg’a geri döndüğünde, devrim olaylarıyla karşılaştı. 1906 yılında yarım kalan eğitimini tamamlamak için Drezden’e gitti.
1907 yılında Aleksey Tolstoy ilk şiir koleksiyonu olan Lirika’yı yayınladı. Ay ve Eğitim adlı dergilerde şiirleri ve makaleleri yayımlandı. Aynı yıl tez savunmasına az bir süre kala enstitüyü bıraktı. 1908 yılında Neva dergisinde Eski Kule adlı ilk öyküsünü yayımladı.
1908 yılında Paris’e gitti. Burada çok değerli Rus edebiyatçıları, Nikolay Gumilyev, Konstantin Balmont, Valeriy Bryusov, Andre Belıy gibi önemli kişiler ile tanıştı. O dönemlerde yazdığı, Saksağan Öyküleri adlı derlemesi onun edebiyat çevresinde tanınmasını sağladı ve ona ün kazandırdı. Aleksey Tolstoy bir yazar olarak edebiyat sahnesine 1910 yılında çıktı. Bu dönem eserlerinde yakın çevresini konu olarak kullandı. 1911 yılında Tuhaf Adamlar, 1912 yılında Topal Efendi eserlerini ve 1913 yılında sahneye konulan Tembel adlı piyesini kaleme aldı.
I.Dünya Savaşı başladığında, Rus Haberleri gazetesinin muhabiri oldu. Batı ve Güney cephelerinde bulundu ve bu yıllarda Sıradan Bir Adam, Su Altında, Volina Taraflarında, Kafkasya’da adlı öykülerini yazdı. 1916 yılının Ocak ayında, Kirli Güç adlı piyesinin ilk temsili yapıldı.
2 Eylül 1917’de Acı renk adlı oyunu ilk kez sahnelendi. Aynı yılın Ekim ayında Halk Kanunu isimli dergide Gezgin Bir Adamın Öyküsü eseri yayımlandı. Kasım ayında, Gerçeklerin Işığı adlı gazetede Ateşte, Gece Nöbeti adlı makaleleri çıktı.
1918 yılının Ocak ayında Guguk Kuşunun Gözyaşları adlı oyun ilk kez sahnelendi. Tolstoylar 1918 yılının Eylül ayında Moskova’yı terk etti. Bir süre sonra Odesa’da yaşamaya başladılar. Bu dönemde Kont Kaliostra adlı öyküsünü ve Aşk Bir Altın Kitaptır adlı komedisini yazdı.
1921 yılında Tolstoylar Berlin’e taşındı. Burada Aelita romanını, Kara Cuma ve Yatağın Altında Bulunan El Yazması öykülerini kaleme aldı. Paris’te başladığı otobiyografik öyküsü Nikita’nın Çocukluğu’nu tamamladı.
1923 yılının yazında Tolstoy ve ailesi Sovyet Rusya’ya geri geldi. Rusya yıllarında farklı türlere yöneldi. Bilimsel-fantastik bir eser olarak Mühendis Garin’in Hiperboloiti adlı romanını kaleme aldı. 1925 yılının Mart ayında İmparatoriçenin Komplosu; 1926 Nisan’ında ise Azef adlı piyesleri ilk kez sahnelendi.
1927 – 1928 yıllarında Aleksey Tolstoy ikinci kitabı olan Azap Yolları ve Yıl 1918 adlı üçlemeler üzerine çalıştı. 1928 yılının Mayıs ayında Tolstoy ailesiyle birlikte Leningrad’dan Tsarkoe Selo’ya taşındı. 1934 yılının Aralık ayında üç gün içerisinde iki kez kalp krizi geçirdi. Doktorların yoğun çabaları sonucunda hayata geri döndü. Buna rağmen edebî çalışmalarına devam etti ve Altın Anahtar adlı eserini kaleme aldı.
1937 yılında açık bir şekilde Stalin üzerine yazılmış Ekmek adlı romanını yayımladı. 1939 yılında Sovyetler Birliği Bilimler Akademisinin aktif üyeliğine seçildi ve şeref nişanıyla ödüllendirildi.
II. Dünya Savaşı yıllarında Anayurt isimli bir deneme ve Ivan Sudarev’in Öyküleri adlı bir derleme kaleme aldı. 1942 yılında kurulan Olağanüstü Devlet Komisyonu’nda birçok bilim adamı, yazar, doktor ve din adamı ile birlikte yer aldı.
1943 yılında altmış yaşını doldurması münasebetiyle Sovyetler Birliği Yüksek Kurulu Başkanlık Kararıyla ‘Kızıl Emek Nişanı’ ile ödüllendirildi
1944 Kızıl Yıldız dergisinde Rus Karakter adlı öyküsü yayımlandı. Aynı yıl ölümcül hastalığa yakalanan Tolstoy çalışmalarına ara vermeden devam etti. 23 Şubat 1945 tarihinde hayatını kaybetti ve Moskova’daki Novodeviç Mezarlığı’na defnedildi.
Eserleri:
Kuzey Kutbuna Yolculuk – 1900
Lirika – 1907
Eski Kule – 1908
Soroçinskiye Öyküleri – 1910
Tuhaf Adamlar – 1911
İki Yaşam – 1911
Topal Efendi – 1912
Tembel – 1913
Su Altında
Volina Taraflarında
Kafkasya’da
Sıradan Bir Adam – 1917
Pyotr’un Günü – 1917
Gezgin Bir Adamın Öyküsü – 1917
İlk Teröristler – 1918
Kuruntu – 1918
Petro’nun Günü – 1918
Acı Dolu Bir Hayat – 1921
Kara Cuma
Yatağın Altında Bulunan El Yazması
Kont Kaliostra – 1921
Aşk Bir Altın Kitaptır
Nikita’nın Çocukluğu – 1922
Aelita – 1923
İmparatoriçenin Komplosu – 1925
Mavi Şehirler – 1925
Vasiliy Suçkov – 1927
Kızıl Neva – 1927
Mühendis Garin’in Hiperboloiti – 1927
Azap Yolları – 1928
Yıl 1918 – 1928
Gençlik Fabrikası – 1928
I. Petro – 1929
Altın Anahtar – 1936
Buratino Maceraları – 1936
Ekmek – 1937
İvan Groznıy – 1941
Rus Karakter – 1944
Aldığı Ödüller:
1941 – I.Petro – Stalin Ödülü
1943 – Azap Yolları – 1.Derece Stalin Ödülü
Kaynak: Rahman Özdemir, İ.S.Turgenyev Ve A.Tolstoy’un ‘Duman’ Adlı Eserlerinin Sosyo-Linguistik Açıdan İncelenmesi, Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Rus Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 2014.