Asan Begim Ulı
(1907 1958)
Asan Begim Ulı, Karakalpak Sovyet edebiyatını
başlatan ve onu geliştirenlerden biridir.
O, Karakalpakistanın Moynak bölgesinde doğmuştur.
1924 yılından itibaren Konrattaki çocuk evinde
büyümüş, 1927-1932 yıllarında Alma Atadaki Pedagoji
Enstitüsünde okumuştur. 1932-1934 yılları arasında
önce Karakalpakistan Yazarları Geliştirme Bürosunun
başkanı olmuş, 1934 yılından sonra da Yazarlar Birliğini
yönetmiştir. 1936-1937 yıllarında Taşkentteki
Marksizm-Leninizm Enstitüsünde okur. 1938-1939 yıllarında
bir kez daha Karakalpakistan Cumhuriyetinde
Yazarlar Birliğinin başkanı olarak görev yapar.
Asan Begim Ulı, birkaç yıl Karakalpak
Tiyatrosunun direktörü, Radyo Komitesinin başkanı,
Matbaacılık direktörü, Özbekistan Telgraf Ajentası
Karakalpak Bölümünün başkanı, Karakalpakistan
Matbaasının başkanı, Yazarlar Birliğinde danışmanlık
hizmetlerinde bulundu.
Asan Begim Ulı, 1934 yılından beri Yazarlar
Birliğinin üyesidir. Asan Begimov, SSCB yazarlarının
kongresinde delege oldu ve bu kongrede söz aldı.
Asan Begim Ulının ilk şiirleri 20li yılların ortalarında
yayımlandı. O, Jeñisten jeñiske (Zaferden
Zafere) (1935), Süyiñiz (Seviniz) (1949), Tuvğan jer
(Ana Yurt) (1955), Sepura (1956), Tañlamalı şığarmaları
(Seçme Eserleri/Şiirleri) (1957), Jañarğan ülke
(Yenileşen Ülke) (1960) gibi eserlerin yazarı oldu. Asan
Begimovun pek çok lirikasının yanında Sepuar
(1938), Ana Yurt (1945), Ömir (1955) gibi poemaları
ünlüdür.
Asan Begim Ulı, Karakalpak edebiyatında dramaturg
olarak tanınmıştır. Onun Horluktan Azat
(1929), Bul kim (Bu Kim) (1932), Garip Âşık (1949-
1955) adlı piyesleri memleket ülke tiyatrosunun sahnelerinde
oynamıştır.
Nesrin gelişmesinde Asan Begim Ulıun önemli bir
yeri vardır. Onun en ünlü eseri, Balıkşınıñ kızı
(Balıkçının Kızı) adlı romanıdır. (1958) Bu eser, Özbek
ve Rus dillerine de çevrilmiştir. (1958-1960)
