Aslan Mashadov
Aslan Mashadov (tam adı: Aslan Aliyeviç Mashadov, Rusça: Аслан Алиевич Масхадов / Aslan Aliyevich Maskhadov; d. 21 Eylül 1951, Kazakistan ö. 8 Mart 2005, Tolstoy - Yurt), Çeçenistan Özerk Cumhuriyeti devlet eski başkanı ve Çeçenistan Bağımsızlık Mücadelesi’nin lideriydi. 1957 yılında, altı yaşındayken ailesi Çeçenistan’a döndü. 1972 yılında Tiflis Askeri Topçu Akademisinden mezun oldu ve ardından Rusya Federasyonu’nun bazı bölgeleri ile Macaristan ve Litvanya’da görevlerde bulundu. Kızıl Ordu’da topçu albay rütbesine kadar yükselen Mashadov, SSCB dağıldıktan sonra ordudan ayrıldı.Devlet başkanlığı dönemi 1992 yılında ülkesi Çeçenistan’a dönerek genelkurmay başkanı oldu. 1996 yılında büyük oranda sonlanan Birinci Rus - Çeçen Savaşı’nın kazanılmasında büyük payı olduğu kabul edilir. Çeçenistan Devlet Başkanı Cahar Dudayev’in Rus birliklerince öldürülmesinin ardından, 1996’da geçici başbakan olarak atandı. Ardından da 1997’de rakibi Şamil Basayev karşısında büyük bir zafer kazanarak Çeçenistan Devlet Başkanı seçildi. Devlet başkanlığı sırasında dışarıda Rusya’ya karşı ılımlı, içeride ise radikal islâm karşıtı ve laik politikaları benimsedi. Ancak bu süreç içerisinde Şamil Basayev’e bağlı kuvvetler ve Çeçenistan’daki yabancı unsurlar üzerindeki denetimini yitirerek bu tür güç odaklarının suikast girişimlerine hedef oldu. 1999’da Rus hükümetinin kışkırtmaları sonucu Şamil Basayev Dağıstan’a girince, Rusya’daki Putin hükümeti Mashadov ile teması kesti ve ardından Rusya’nın kesin zaferiyle sonuçlanan İkinci Rus - Çeçen Savaşı patlak verdi. Bu yenilgiden sonra Mashadov gerilla lideri rolüne geri döndü. Bu rolü sırasında sivil hedeflere karşı terör amaçlı sadırıların karşısında yer aldı. Bu tutumunun pek çok yabancı gözlemci tarafından samimi bulunmasına rağmen Moskova hükümeti Rusya’daki pek çok terör eyleminin arkasında Aslan Mashadov’a bağlı güçlerin bulunduğu iddasını sürdürdü. Mashadov’un Çeçenistan devlet başkanlığı görevi 2001’de sona erdi. Ancak bu tarihten sonra da ikinci savaş nedeniyle seçim yapılamadığı için hâlen görevde olduğunu iddia etmesine rağmen Rusya hükümeti bu iddiasını tanımadı.
Ölümü Mashadov 8 Mart 2005 tarihinde, Rus özel birlikleri Spetnaz komandolarının Tolstoy - Yurt kasabasına düzenlediği bir operasyonda diğer Çeçen komutanlarıyla birlikte öldü. Ardında eşi Kusma, kızı Fatma ve oğlu Anzor’u bıraktı.
İLGİLİ ÖYKÜLER
