Auguste Pinochet
Augusto José Ramón Pinochet Ugarte, 25 Kasım 1915te, Valparaisoda doğdu. İlkokul ve ortaokuldan sonra, 1931de, Santiagodaki askerî bir okulda öğrenim gördü. Askerî coğrafya odaklı bir eğitim aldıktan sonra teğmen oldu. 1937de Chacabuco alayına, 1939da da deniz teğmeni olarak Maipo alayına, garnizon kurmaya gönderildi. 1940ta Piyade Okuluna döndü. 1943te Lucia Rodriguezle evlendi.1945te Carampangue alayına atandı. Üç yıl sonra Şili Savaş Akademisine girdi. Eğitiminden sonra, 1951de, Genelkurmay Başkanlığında görev aldı. Savaş Akademisinde askerî coğrafya ve jeopolitik derslerini öğretti. 1953te Rancagua alayına gönderildi. Şili Savaş Akademisine profesör olarak atanınca Santiagoya geri döndü.
1956da Pinochet ve bir grup subay, askerî bir görev için seçildi ve Quitodaki Ecuador Savaş Akademisini organize etmekle görevlendirildi. Pinochet Quitoda dört buçuk yıl kaldı ve bu dönemde jeopolitik, askerî coğrafya ve askerî istihbarat dersleri verdi. 1963te Savaş Akademisi Başkan Yardımcısı oldu.
Ağustos 1973te, Başbakan Salvador Allende tarafından Şili Silahlı Kuvvetleri Başkomutanı yapıldı. Eylül 1973te Şili Silahlı Kuvvetleri, Allende Hükûmetine darbe teşebbüsünde bulundu. Başbakan Allende intihar etti. Pinochet bu darbe kumpasının başındaydı. Ordunun başkumandanıydı. Darbeden sonra askerî bir cunta rejimi başladı. Bu cunta rejiminin oluşmasında ABDnin müdahalesi olduğu iddia edildi.
Pinochet, askerî cuntada Kara Kuvvetlerinin, Jose Merino Deniz Kuvvetlerinin, Gustavo Leigh Hava Kuvvetlerinin, Cesar Mendoza ise Ulusal Polis Teşkilatının başında yer aldı. Anayasa askıya alındı. Meclisin görev yapması engellendi. Sansür ve soğaka çıkma yasağı uygulanmaya başlandı. Tüm partiler yasaklandı, tüm politik gösteriler durduruldu. Pinochet 17 Aralık 1974te başbakan olana kadar bu yasaklar devam etti.
Pinochet kendi kuvvetini artırarak başbakan oldu. Gustavo Leigh, Pinochetin politikalarına itiraz etmeye başlayınca 1978de emekli edildi.
Pinochet 11 Eylül 1980de bir anayasa referandumu düzenledi. Amaç, 1925 Anayasasının yerine yeni bir anayasa getirmekti. Bu anayasa, Piopchetin kuvvetini artıracaktı. Yeni Anayasa %67 oyla kabul edildi. Pinochet başbakan oldu.
Muhalefet bastırıldı. Ekonomi serbest piyasaya açıldı. Allende döneminde varlıklarına el konulan yabancı maden şirketleri ülkeye geri davet edildi. Kamu şirketleri satıldı. Eğitim ve emeklilik sistemi özelleştirildi. Sanayideki millîleştirme durduruldu. Şirketler ve topraklar eski sahiplerine iade edildi. ABDnin desteğiyle "Chicago Boys" adlı bir grup genç, ekonomist olarak Şiliye gönderildi. Bu serbest ekonomik model, eşitsizliğin yayılmasına ve fakirliğin artmasına sebep oldu. İşçi maaşları azaldı, çalışma şartları kötüleşti.
Ülkede protestolar yapılmaya başlandı. 1985te Komünist Partiden üç kişinin öldürülmesi neticesinde Ulusal Polis Teşkilatının başında olan Cesar Mendoza istifa etti.
1988de yeni bir referandum yapıldı. Pinochet bu seçimleri %44le kaybetti. Koalisyon kuruldu. Bir sonraki sene bir referandum daha yapıldı ve aday Patricio Aylwin seçimleri %55le kazandı. Pinochet iktidardan ayrıldı ve Başkumandan oldu. Bu görevi 1998e kadar yerine getirdi.
Pinochet, İspanyol Sulh Hâkimi Baltasar Garzon tarafından, insan hakları ihlali gerekçesiyle, 1998de, Londrada tutuklandı. İngiltere Hükûmeti Pinocheti Mart 2000 yılında teslim etti. Pinochet Şiliye döndü ve yargılanmaya başlandı. 10 Aralık 2006da, 91 yaşında, tedavi gördüğü hastanede öldü.
İLGİLİ ÖYKÜLER
