Bahtiyar Vahabzade

Okunma Sayısı: 946

Doğumu: 1925, Şeki / Nuha / Azerbaycan

Tam adı Vahabzade Behtiyar Mahmudoğlu’dur. Babası oduncuydu. Ailesinin 1934’te Bakü’ye göç etmesi sebebiyle orta öğrenimini bu şehirde tamamladı. 1942’de Tıp Fakültesine girdi fakat burada okumayarak Bakü Devlet Üniversitesi Filoloji Fakültesinde yüksek öğrenimini tamamladı (1947). Öğrenciliğindeki başarıları nedeniyle aynı bölüme asistan olarak alındı. Ünlü Azeri şairi Samed Vurgun üzerine yazdığı tezlerle yüksek lisans (1951) ve doktorasını (1964) verdi. Bir yıl sonra profesör oldu. Azerbaycan İlimler Akademisine muhabir üye olarak kabul edildi (1980). Halen Azerbaycan Devlet Üniversitesinde Muasır Azerî Edebiyatı Kürsüsü profesörü, Azerbaycan Yazarlar Birliği İdare Heyeti Üyesi ve milletvekili olarak görev yapmaktadır. Azerbaycan Halk Cephesinin ileri gelenlerindendir. Hikâyeler, dram eserleri, seyahat notları, eleştiriler, polemikler ve popülist yazılar da kaleme aldı. İlk şiiri 1944’te yayımlandı. İlk şiir kitabı 1949’da basıldı. 1950’li yıllardan sonra kendi üslûbunu oluşturmaya başladı. Bu yıllarda sosyal, ahlakî konulu, basit insanların hayatlarından, duygu ve düşüncelerinden esinlenmiş şiirleriyle dikkat çekti. Vahabzade Türkiye sanat, edebiyat ve fikir hayatına sürekli ilgi duydu. Onun özellikle İsmet Zeki Eyüboğlu’nun ’Ölü Edebiyat’ (Varlık, Ağustos 1972, sayı: 779) başlıklı klasik edebiyat hakkında kabul edilmez iddia ve hükümler taşıyan makalesine cevap olarak yazdığı Yel Gayadan Ne Aparır (Varlık, Şubat 1973, sayı: 785) makalesi Türkiye’de ilgiyle kaşılandı. Türk Edebiyatı, Kardaş Edebiyatlar, Sancak gibi dergilerde şiir ve yazıları yayımlandı. Şiirleri eski Sovyetler Birliği’ndeki bir çok dillere, Türk lehçelerine, Almanca, Fransızca ve Farsça’ya çevrilerek kitap halinde yayımlandı. 1974’te ’Azerbaycan Emekdâr İnce-Sen’et Hâdimi’ ünvanını, Lenin’le Sohbet ve Muğam poemaları (büyük manzumeleri) ile Azerbaycan Devlet Mükâfatını (1976), Bir Geminin Yolcusuyug kitabıyla Sovyetler Birliği Devlet Mükâfatını (1984) ve ’Gırmızı Emek Bayrağı’ nişanını aldı.

Eserleri

Şiir:Menim Dostlarım (1949), Bahar (1950), Dostlug Neğmesi (1953), Şeb-i Hicran (1959), İnsan ve Zaman (1964), Bir Ürekde Dört Fesil (1966), Kökler... Budaglar (1968), Deniz, Sahil (1969), Bir Baharın Garanguşu (1971), Dan Yeri (1973), Seçilmiş Eserleri (2 c., 1974-75), Muğam (1974), Acıg Söhbet (1977), Açılan Seherlere Salam (1979), Payız Düşünceleri (1981), Özümle Söhbet (1985), Ahı, Dünya Fırlanır (1987), İki Gorhu (1988), Lirika (1990), Şehidler (1990), Nağıl-Heyat (1991), Feryad (Oyun ve manzumeler, 1995)

Diğer: Senetkâr ve Zaman (Makale, 1976), Sadelikde Büyüklük (Makale, 1978), Veten Ocağının İstisi (Makale, 1982), Derin Gatlara Işıg (Makale, 1986), Gelin Açıg Danışag (Siyasî yazılar, 1988), Şenbe Gecesine Giden Yol (Makale, 1991)