Eflatun Cem Güney

Okunma Sayısı: 1733

(1896- 2 Ocak 1981): Yazar. Hekimhan’da doğdu. Telgraf müdürü Ahmed Hurşid Beyin oğludur. Küçük yaşta anne-babasını kaybetti. Sivas Sultanîsini bitirdi (1918). Konya Öksüzler Yurdunda Türkçe öğretmenliğine başladı (1917). Sonra Eskişehir, Kayseri, Sivas, Samsun, Afyon, Kütahya liselerinde, İstanbul Haydarpaşa Lisesinde (1943) Türkçe ve edebiyat öğretmenliği yaptı. Topkapı Müzesi müdür yardımcılığı (1950-1956), İstanbul Millî Eğitim müdür yardımcılığında (1956-1961), Halk Eğitimi Başkanlığında bulundu. İstanbul’da öldü.

Konya Müdafaa-i Hukuk Cemiyetindeki faaliyetleriyle Millî Mücadeleye katıldı. İstiklâl (Eskişehir,1919), İrşâd (Konya,1921) ve Misak-ı Millî (Kayseri,1921) dergi ve gazetelerini çıkardı. Duygu ve Düşünce (Sivas), Duygu ve Dilek (Samsun),Taşpınar (Afyon) dergilerini yönetti. Folklor araştırmaları yaptı. Halk hikâyelerini, masalları ve efsaneleri derledi. Masal çalışmaları ile milletler arası üne kavuştu. 62 kitap yazdı.

Danimarka’daki "Hans Christian Andersen Masal Kurumu" Eflatun Cem Güney’e Açıl Sofram Açıl ve Dede Korkut Masalları kitaplarından dolayı 1956-1960’da Andersen Pâyesi Şeref Diploması ve Dünya Çocuk Edebiyatı Sertifikası verdi.

Şiirleri: Matem sesleri (1920). Masal kitapları: Nar Tanesi (1946), Tara Yılan ve Kara Gülmez (1946), Sabır Taşı (147), Akıl Kutusu (1947), En Güzel Türk Masalları (1948), Altın Heybe-Külkedisi-Felek Sillesi (1948), Zümrüt Anka (1948), Açıl Sofram Açıl ve Congoloz Baba (1949), Bir Varmış Bir Yokmuş (1956), Evvel Zaman İçinde (1957), Gökten Üç Elma Düştü (1960), Az Gittim Uz Gittim (1961), Ağlayan Nar ile Gülen Ayva (1969), Al Elma Yeşil Elma (1969), Dağ Olur Eğilir misin? (1969), Hasırcı Baba (1969), -Keloğlan: Altın Heybe (1969). Yedi Köyün Yüz Karası (1970), Aygın Baygın Ses ve Nur Topu (1970), Zindandan Gelen Mektup ve Düşmez Kalkmaz Bir Allah (1970), Gözleri Yollarda Kalan Ana ve Anasız Kuzu (1970), Emlik Kuzu ve Altın Gergef (1971), Saraydan Uçan Kız (1971), Alişle Maviş (1971), Güldükçe Güller Açan Kız (1971), Tellerinde Bülbül Şakıyan Saz ve Bir Varmış Bir Yokmuş (1972), Sihirli Köpük ve Yaban Gülü (1972), Onlar Ermiş Muradınaı (1972), Yiğitler Yiğidi Musacık (1972). Halk hikâyeleri: Dertli Kaval (1945; 1957), Dede Korkut Masalları (1958), Âşık Garip (1958), Kerem İle Aslı (1959), Tahir İle Zühre (1959), Şah İsmail. Halk şairleri: Erzurumlu Emrah (1928; 1955), Âşık Melekî Ruhsâtî (1953), Âşık Kâmelî, Âşık Minhâcî (Çetin Eflâtun Güney ile, 1954), Kulağımıza Küpe Olsun (1962), Atatürk: Hayatı ve Eserleri (1963), Folklor ve Eğitim (1967), Çift Çubuk Üstüne (1969), Köy Odası (1969), Köyün Orta Direği (1969), Tanrı Vergisi (1969), Dağarcık (1970), Hoşbeş (1970), Gözümüz Üstünde Olsun (1970), Folklor ve Halk Edebiyatı (1971), Ocak Başında (1972), Millî Kurtuluş ve Yeniden Doğuş (1972), Halk Eğitiminde İş Birliği, Çukurova, Ege. Derlemeleri: Dumlupınara Doğru (Bilmeceler, 1944), Halk Şiiri Antolojisi (1947), Türkü, fıkra, folklor: Halk Türküleri (2 cilt, 1953-1956), Nasreddin Hoca Fıkraları (1957), Masallar (1990).