Esad Efendi

(1789 - 1848): Şair, yazar. İstanbul’da doğdu. Asıl adı Mehmed’dir. Sahhaflar Şeyhizâde diye bilinir. Arapkirli Sahhaflar Şeyhi diye tanınan Hacı Ahmed Efendinin oğludur. İlk dersi babasından gördü. Devrin önde gelen hocalarından ders aldı. Müderrislik ve meşihat mektupçuluğu yaptı. Şanizâde Ataullah Efendi’nin yerine vak’anüvisliğe getirildi (1825). İstanbul kadısı, Tahran büyükelçisi ve Rumeli kazaskeri oldu (1843). İstanbul’da öldü. Yerebatan’da yaptırdığı kütüphanenin hazîresinde gömülüdür.

Esad Efendi, çok eser veren âlim bir zattır. Tarihçiliği yanında şiirler de yazmıştır. Şiirleri bir divan teşkil edecek kadardır.

Eserleri: Tarih (1821-1826 yılları arasını anlatır), Üss-i Zafer (1826’da yeniçeriliğin ortadan kaldırılışını anlatır, basılmıştır, 1827), Teşrifat-ı Kadime, Zibâ-i Tevarih, Sefername-i Hayr,Ahvâl-i Tunus, Nasrun Azîz, Âyâtü’l-Hayr, Bahçe-i Safâ-endûz (1723-1835 yılları arasında yaşamış şairleri anlatan bir tezkire), Münşeât (Esad Efendi kendi hayatını da anlatır), Divan, Şâhidü’l-Müverrihîn (İyi tarih düşüren şairlerin hâl tercümelerini içine alır), Müstezraf Tercümesi (1847’de basıldı), Pendname (Türkçe manzum).