Gazi Giray Han

Gazi Giray Han

(1554 - 1608): Şair. Kırım hanlarının ikincisidir. İyi bir eğitim gördü. Osmanlı-İran savaşlarında başarı gösterdi (1578). Bir ara İranlılara esir düştüyse de, kaçarak Erzurum’a Özdemiroğlu Osman Paşa’nın yanına geldi. Onunla birlikte İranlılara karşı savaştı. Paşa’nın ölümü üzerine İstanbul’a döndü, sonra Yanbolu’ya yerleşti. Kırım’da İslâm Giray’ın ölümü üzerine Kırım Hanı oldu (1588). Rusları gerileten bir handır. Moskova önlerine kadar ilerlemiştir. Kahramanlığından dolayı Bora lâkabı verilmiştir. Osmanlıların yanında birçok sefere katıldı. Akmescid’de vebadan öldü. Divan şiiri tarzında yazmıştır. Şiirlerinde Gazâyî ve Han Gazi mahlâslarını kullanan Gazi Giray, kahramanlık duygularını işledi. Hicviyede de kudretli idi.

Eserleri: Divan (Türkçe, Arapça, Farsça ve az sayıda Kırım Türkçesi ile yazdığı şiirlerini toplamıştır. İsmail Hikmet Ertaylan yayınladı: Gâzi Bora Giray, Hayatı ve Eserleri, 1958. Gül ü Bülbül (Mesnevî), Beng ü Bâde (Kahve ve şarabın münazarasını konu alır, manzum). Devrin tanınmış âlimlerine gönderdiği mektupları edebî değer taşır. Ayrıca birçok bestesi vardır.