İsmail Nihat Erim

İsmail Nihat Erim

17 Mart 1912 tarihinde, o dönem İstanbul vilayetine bağlı olan, bugün Kocaeli sınırları içinde bulunan Kandıra ilçesinde doğdu. Babası Raif Bey, annesi Macide Hanım’dır.

Galatasaray Lisesindeki öğreniminin ardından İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesini bitirdi. Doktorasını Paris Hukuk Fakültesinde tamamladı. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesinde kamu hukuku doçentliğine 1939 yılında atandı. 1941’de profesör oldu. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesindeki kamu hukuku derslerine ilaveten Siyasal Bilgiler Okulunda devletler hukuku dersleri verdi. 1959 ila 1961 yıllarında BM Uluslararası Hukuk Komisyonu üyesi olarak görev yaptı.

Kâmile Erim ile evlendi. Bu evlilikten Işık Asım ve Ayşe Işıl Önalp dünyaya geldi.

Erim, 1943 ila 1950 yıllarında CHP’den milletvekili olarak Meclis’te bulundu. İkinci Saka hükûmetinde bayındırlık bakanı, Günaltay hükûmetinde ise başbakan yardımcısı oldu. Demokrat Parti’nin yerel seçimleri boykot etmesinin ardından 30 Mayıs 1946 tarihinde meşhur, “... sosyal bünyede derin rahatsızlıklar müşahede edildiğinde bunu gidermenin yolu, bir müddet için ‘hürriyet ilahının üzerine bir şal örtmek’ ve yukarıdan aşağı bir otorite tesis eylemektir.” sözlerini yazdı.

CHP muhalefet kanadına geçtikten sonra partinin yayın organı olan Ulus’un başyazarlığını üstlendi. Bu gazete 1953 yılında kapandı ve 1955 yılına değin Yeni Ulus ve Halkçı gazetelerini çıkardı. Dönemin başbakanı Adnan Menderes’in isteği üzerine Kıbrıs Cumhuriyeti Anayasası’nın hazırlanmasında görevlendirildi.

1961’de CHP’den milletvekili olarak tekrar Meclis’e döndü. İsmet İnönü’nün öncüsü olduğu “Ortanın Solu” hareketine katıldı. Daha sonra CHP’den ayrıldı ve Cumhuriyetçi Güven Partisini kuran Prof. Dr. Turhan Feyzioğlu’yla birlikte muhalefette yer aldı.

12 Mart 1971 Muhtırası’nın akabinde CHP’den ayrılması şartıyla hükûmeti kurmakla görevlendirildi. 26 Mart 1971 tarihinde kurmuş olduğu askerî cunta hükûmeti, 3 Aralık 1971’de istifa etti. Tekrar hükûmeti kurmakla görevlendirildi ve kurmuş olduğu 34. Türkiye Cumhuriyeti hükûmeti 22 Mayıs 1972’ye kadar görevde kaldı.

12 Mart Muhtırası’nı verenlerin talimatı doğrultusunda Anayasa’nın 40 maddesini tadil ettirdi. “Balyoz Harekâtı” olarak da bilinen ve Deniz Gezmiş, Hüseyin İnan ile Yusuf Aslan’ın idam edilmelerine kadar varan uygulamaları başlattı. Bu yüzden kendisine “Balyoz” lakabı verildi. 1977’ye kadar Cumhuriyet Senatosunda Kontenjan Senatörü olarak çalıştı.

15 Temmuz 1979 tarihinde Erim’in evine patlayıcı madde atıldı. Ancak bundan bir zarar görmedi. Ertesi yıl 19 Temmuz 1980’de Dev-Sol militanlarının düzenlediği suikast sonucu İstanbul Dragos’taki deniz kulübünün önünde öldü. “Faşist Gün Sazak’tan sonra faşist Erim’i de işkenceleri ve devrimcilerin katlini protesto için cezalandırdık. (Devrimci Sol)” yazılı bir bildiri olay yerinde bulundu. Ölümü ülke çapında büyük ses getirdi ve Bülent Ecevit ile Alparslan Türkeş millî birlik çağrısı yaptı. Basın büyük tepki gösterdi.

22 Temmuz 1980 tarihinde yapılan cenaze töreni sonrası Zincirlikuyu Mezarlığı’na defnedildi.

Kaynak: https://tr.wikipedia.org/wiki/Nihat_Erim