Jean Paul Sartre
21 Haziran 1905 tarihinde Paris’te doğdu. Babasını çocuk yaşta kaybettiği için annesinin ailesi tarafından büyütüldü. Üniversiteye giriş sınavını Lycée Louis-le-Grand Lisesinde verdi. Daha sonraki eğitimini Ecole Normale Supérieure, İsviçre’de bulunan Fribourg Üniversitesi ve Berlin’de bulunan Fransız Enstitüsünde tamamladı. Psikoloji, sosyoloji ve felsefe eğitimi aldı. Çeşitli liselerde öğretmen olarak çalıştı.
İkinci Dünya Savaşı’nın başlangıcında Fransız ordusuna meteorolog olarak hizmet etti. 1940’ta Almanlar tarafından tutuklandı ve dokuz ay hapis yattı. Burada Fransız Direniş hareketine katıldı. Sinekler oyunu ile felsefe alanındaki yeteneğini ortaya çıkaran Varlık ve Hiçlik adlı eserini 1943’te bu şartlarda yayımladı.
İkinci Dünya Savaşı’nın sonuna doğru, 1945 yılında siyasi edebiyat dergisi Les Temps Modernes’i kurdu ve burada serbest yazar olarak çalışmaya başladı. Soğuk Savaş dönemi boyunca pek çok eleştirisine rağmen Sovyetler Birliği’ni destekledi ve Fransa’nın Cezayir’e karşı başlattığı savaşa karşı çıktı. Çıkardığı dergi, bu konuda yoğun bir faaliyet gösterdi.
Sartre, bu yıllarında komünistliğe yaklaştı ve Çin, Küba ile Sovyetler Birliği’ne seyahatlerde bulundu. Burada Che Guevara ve Simone de Beauvoir ile görüştü. Sartre, 1964 yılında kendisine verilmek istenen Nobel Ödülü’nü hem eserlerine hem de politik konumuna zarar vereceği fikriyle geri çevirdi ve 22 Ekim 1964’te, Nobel Ödülü’nü reddeden ilk kişi olarak tarihe geçti.
Ardından 1966-67 yılları arasında Vietnam Savaşı’nda meydana gelen katliamları soruşturmak amacıyla kurulmuş olan Russell Mahkemesi’nin başkanlığını yaptı. 1973’te Paris’te Libération isimli Fransız günlük gazetesi çıkardı. Gazetede sol görüşe ağırlık verdi.
Bunların yanı sıra 1974 yılında Sartre’ın gözleri yavaş yavaş işlevini yitirmeye başladı ve görme kaybı yaşadı. Bu sebeple siyasal etkileri azaldı. Buna rağmen, her zaman adından “insan hakları savunucusu” olarak bahsettirmeyi başardı.
Felsefe ve edebiyat alanında pek çok eser bırakan Jean Paul Sartre, 15 Nisan 1980’de Paris’te vefat etti.
Eserlerinden bazıları şunlardır: Ego’nun Aşkınlığı (1936), İmgelem (1936), Bulantı (1938), Duvar (1939), Tuhaf Savaşın Güncesi (1940), Varlık ve Hiçlik (1943), Akıl Çağı (1945), Yaşanmayan Zaman (1945), Çark (1946), Varoluşçuluk (1946), Yahudi Sorunu (1946), Baudelaire (1947), Edebiyat Nedir (1947), İş İşten Geçti (1947), Yazınsal Denemeler (1947), Yöntem Araştırmaları (1957), Altona Mahpusları (1959), Diyalektik Aklın Eleştirisi (1960), Estetik Üstüne Denemeler (1963), Sözcükler (1963), Aydınlar Üzerine (1972)…
İLGİLİ ÖYKÜLER
