Jiang Qing
Li Shumeng adıyla 19 Mart 1914te, Çinin Şantung eyaletinin Zuçeng şehrinde doğdu. Hayatı boyunca birçok isim kullandı. Ailesinin kendisine verdiği isim Li Jinhaiydi. İlkokulda Li Yunhe adını aldı. Sahne adı Lan Pingdi. Jiand Qing adını devrimci hareket esnasında, takma ad olarak kullandı.On iki yaşında babasını kaybedince bir sigara fabrikasında işçi olarak birkaç ay çalıştı. İki sene sonra Jinana taşındı ve orada tiyatro ve drama okuluna kaydoldu. Yetenekli olduğu anlaşılınca, öğretmenleri tarafından seçilerek Pekine gönderildi.
1931 ila 1933 arasında Qingdao Üniversitesinde okudu. Orada fizik öğrencisi Yu Qiweiyle tanıştı. Qiwei, gizli bir örgüt olan Komünist Partinin bir üyesiydi. Çift beraber yaşamaya başladı ve Qing, Kültürel Komünist Cepheye girdi. Burada sanatçılar, yazarlar ve aktörlerle tanıştı. Şubat 1933te Çin Komünist Partisinin gençlik koluna katıldı. Fakat Yu tutuklanınca, Jinana, evine ve drama okuluna geri döndü. Gizli örgütte kurduğu bağlar sayesinde Şangay Üniversitesinde edebiyat dersleri vermeye başladı.
Eylül 1934te Şangaydaki politik aktiviteleri dolayısıyla tutuklandı, ama üç ay sonra salındı. O esnada Yu da hapisten çıkarılmıştı. Qing Pekine dönerek Yuyla bir araya geldi ve çift tekrar beraber yaşamaya başladı.
Qing Mart 1935te Şangaya döndü ve Lan Ping adıyla profesyonel olarak oyunculuk yapmaya başladı. Birçok filmde rol aldı.
13 Ağustos 1937de Japon orduları Şangayı işgal etmeye başladı. Bu durum film endüstrisini mahvetti. Qing, önce Şian şehrine, sonra devrime katılmak ve işgale karşı çıkmak amacıyla Yanandaki Çin Komünist karargâhına gitti. Kasım 1937de, Marksist-Leninist bir kurum olan Karşı-Japonya Askerlik ve Siyaset Üniversitesine kaydoldu. Qing burada drama okutmanlığı yaptı, opera ve tiyatro temsillerinde oynadı. Bu dönemde Mao Zedongla yakınlaştı. Mao Zedungun, Qingden iki kat daha yaşlı olması, Qingin devrime katılmadan evvel burjuva bir hayat yaşaması, Maonun ¬He Zizhenle hâlen evli olması ve bu evliliğinden de beş çocuğunun olması, Zedong-Qing ilişkisini skandallaştırdı.
Zedong henüz ilk eşinden boşanmadan, 28 Kasım 1938de Qingle evlendi. Qing, evlilik sözleşmesi gereği gözlerden uzak bir hayat yaşamaya başladı. Çiftin 1940ta Li Na adlı bir kızları oldu.
1949da Çin Halk Cumhuriyeti kuruldu ve Qing first lady oldu. Kültür Bakanlığının Propaganda Dairesinde film yönetmeni olarak çalıştı ve filmleri denetlemeye başladı. 1958de Büyük İleri Atılım adlı ekonomik bir kampanya düzenlendi. Qing, Çin medyası ve edebiyatını politik propaganda malzemesi olarak kullanmaya başladı. Bu tarihten sonra Çindeki tüm sanatsal etkinlikler baskı altına alındı; geleneksel Çin tiyatrosu ve edebiyatı yasaklandı ve sadece devrimci çalışmalara müsaade edildi.
Qing, 1966da, Merkez Kültür Devrimi Grubunun başına atandı ve aktif bir politik figür oldu. 1969da, Çin Komünist Partisini yöneten yirmi kişilik grup olan politbüroya alındı.
Mao bu dönemde öğrencileri ve gençleri, Kızıl Muhafızlar adı altında örgütlemeye başladı. Amacı, bu grubu Çin Komünist Partisi içerisindeki revizyonistlere saldırtmaktı. Komünizm tehlike altındaydı ve yükselmekte olan seçkin zümre ortadan kaldırılmalıydı. Qing, bu dönemde, Mao Zedungu ve Halkların Özgürlük Ordusunu yüceltmek için sekiz adet sanatsal çalışma yaptı. Geleneksel Çin operasının temasını ve müziklerini devrimci ve modern bir anlayışla yeniden yorumladı. Yazdığı operadaki iyi karakterleri çiftçi, işçi ve devrimci asker olarak; kötü karakterleri de aristokrat ve devrim karşıtı olarak belirledi.
Mao ve Qing 1973te boşandı. Mao 6 Eylül 1976da kalp krizinden öldü. Qing, 6 Ekim 1976da, Dörtlü Çete adlı, Maonun yaşarken kurduğu ve Qingin de üyesi olduğu örgütün, kansız bir darbe yaparak Hükûmeti ele geçireceği suçuyla, diğer örgüt üyeleriyle beraber tutuklandı. Qing Qincheng Hapishanesine gönderildi ve orada dört yıl hapis yattı. Dörtlü Çete üyelerinin tutuklanması, Çin halkınca alkışlandı.
1980de Dörtlü Çete davası başladı. Davalar televizyondan yayımlandı. Dava sonunda Qing ölüme mahkûm edildi. Fakat 1983te idam hükmü ömür boyu hapis cezasına çevrildi. 14 Mayıs 1991de, gırtlak kanseri dolayısıyla tedavi olduğu hastanenin banyosunda kendini asarak intihar etti.
İLGİLİ ÖYKÜLER
