Klemens von Metternich
Klemens von Metternich (1773 - 1859)
Prens Klemens von Metternich, Avusturya’lı diplomattır. Aslen Alman olan Metternich, 1790’da Avusturya tebası olup dış işlerine girdi. 1795’te Almanya şansölyesi (İmparatorluk başkanı) von Kaunitz’e damad oldu. Çeşitli elçiliklerden sonra 1806’da tayin edildiği Paris büyükelçiliğinde dünyaca tanındı. Bu sırada Fransa’da I. Napoleon imparator idi. 1809’da Avusturya imparatorluk şansölyesi (federal başbakan) ve dışişleri bakanı oldu. Genellikle bu iki görevi birlikte yürüttü. İç aleminde nefret ettiği, Avrupa’nın düzenini bozan Fransız ihtilali’nin en büyük anarşisti saydığı Napoleon’u yıkmak için, çok sinsi bir diplomasi yürütmeye başladı. Resmen Fransa’nın müttefiki idi, fakat o bu görüntü altında Napoleon’a karşı gizliden gizliye politikalar üretiyordu. 1813 sonunda resmen Fransa’ya cephe aldı. Metternich 1814-1815 yıllarında yapılan ve “Napoleon’un karma karışık ettiği” Avrupa’yı yeniden düzenleyen Viyana Kongresi’nin toplanmasına öncülük etti. Avusturya o kadar güçlü olmamasına rağmen kongreye hakim oldu. Metternich hemen hemen bütün söylediklerini kabul ettirdi.
Fransız ihtilaline ve onun getirdiği prensiplerin, bilhassa cumhuriyetin amansız düşmanı olan Prens Klemens von Metternich, “devletlerin, hanedanların meşruluğu üzerine kurulduğu; aksi takdirde anarşi olacağı” fikrindeydi. Bu suretli Kutsal ittifak denin birliği meydana getirdi. İngiltere ve Fransa gibi liberal krallıklar katılmamakla beraber, bu anlaşmanın ruhuna sadık kalındı.
Avrupa’da 1830 ihtilalleri, büyük diplomatı müşkül durumda bıraktı., fakat avrupa düzeninin bozulmaması için mümkün mertebe çalıştı ve krizi atlattı. İhtilalcilere karşı amansız, ihtilalci olmayan halka karşı liberaldi. Avusturya imparatorluğunun suni yapısını biliyordu. Bu yapının parçalanmasından yalnız Almanlık ve Habsburglar’a bağlılık bakımlarından değil Avrupa düzeni ve barışı bakımından da endişe ettiği çok açıktı.
1848 ihtilali, yarım asırlık Metternich sistemini yıktı. 75 yaşına gelen Şansölye, tam 39 yıllık aralıksız bir başbakanlık ve dış işleri bakanlığından ve bu müddet içinde Avrupa sisteminin düzenleyicisi, koruyucusu olduktan sonra istifa etti. İmparator da değişti ve 18 yaşındaki Franz-Joseph tahta geçti.
Metternich 1848 ihtilalinden tam 11 yıl sonra 1859’da öldü. Hatıraları oğlu Prens Richard von Metternich-Winneburg (1829-1895) tarafından yayınlandı.
