Michel Foucault

Michel Foucault

Fransız filozof Michel Foucault ("Mişel Fuko" olarak okunur), 15 Ekim 1926da Poitiersde doğdu. Babası, oğlunun kendi kariyerini takip etmesini isteyen bir cerrahtı. Foucault, Saint-Stanislas Okulunu bitirdikten sonra, saygın bir okul olan Paristeki 4. Henry Lisesine girdi. 1946da, daha önce sınavlarında başarısız olduğu École Normale Supérieuree kabul edilen dördüncü öğrenciydi. Okul yıllarında eşcinselliğini keşfetti. Maurice Merleau-Ponty ile felsefe çalıştı. 1948de felsefe diplomasını, 1950de psikoloji diplomasını aldı ve 1952de psikopatoloji diplomasıyla ödüllendirildi. 1954ten itibaren dört yıl İsveçte Uppsala Üniversitesinde doktora tezini yazdı. Zamanın Uppsala Üniversitesinin pozitivist damarı Foucault’un tezini bilimsel bulmayıp, kabul etmedi. Birer yıl da Varşova ve Hamburg Üniversitelerinde Fransızca öğretti. 1960da Fransaya Clermont-Ferrard Üniversitesine Felsefe bölüm başkanı olarak döndü. "Delilik ve Medeniyet" kitabındaki teziyle doktorayla ödüllendirildi. Aynı yıl Foucault, kendinden on yaş küçük olan felsefe öğrencisi Daniel Defertla tanıştı. Defertın politik aktivizmi çalışmalarında ona yol gösterdi. Foucault, Defertla aralarındaki ilişki için çok sonraları bunun zaman zaman da aşka benzeyen uzun soluklu bir tutku ilişkisi olduğunu söyledi.

Foucaultnun ikinci önemli eseri "Kelimeler ve Şeyler" (Les Mots et les choses) 1966da yayınlanan karşılaştırmalı bir ekonomi, doğa ve dil bilimleri çalışmasıydı. Çok satan bu kitap Foucaultnun adının tanınmasında büyük rol oynadı. 1966-1968 arasında Defertla birlikte Tunusa gitti ve birlikte tekrar Parise döndüler. Foucault, Vicennesdeki Paris-VIII Üniversitesinde Felsefe bölüm başkanı oldu, Defert da sosyoloji bölümünde ders vermeye başladı. 1968 öğrenci hareketinden oldukça etkilendiler. Aynı yıl Foucault başka aydınlarla beraber Hapishane Bilgilendirme Grubunu (The Prison Information Group) kurdu.

1969da "Bilginin Arkeolojisi"ni (Archéologie du savoir) yayınladı. 1970de en önemli araştırma enstitülerinden biri olan Fransa Kolejine Düşünce Sistemleri Tarihi profesörü olarak seçildi. 1975te belki de en etkili kitabı olan "Hapishanenin Doğuşu"nu (La Naissance de la Prison) yayınladı.

Ömrünün kalan yıllarında kendini "Cinselliğin Tarihi" (Histoire de la sexualité) çalışmasına adadı. 1976da ilk cildini yayınladı, çalışmasını tam bitirememiş olsa da ikinci ve üçüncü ciltler 1984teki ölümünden hemen sonra yayınlandı.

Michel Foucault, daha çok toplumdaki daimi doğruları inceleyen bir filozoftu. Nietzsche ve Heideggerin düşüncelerinden oldukça etkilenen Foucault, çalışmalarında çoğunlukla Karl Marx ve Sigmund Freudun fikirleriyle mücadele etti. Hapishaneler, polis, sigorta, delilik, eşcinsellik ve sosyal haklar konularında çalıştı. Bütün çalışmalarını modernitenin bireyler üstündeki etkisi ve getirdiği yeni güç ilişkileri üstüne kurdu.