Muhammed İkbal
(9 Kasım 1877 – 21 Nisan 1938): Pakistanlı şair. Pancap eyaletinin Sialkot şehrinde doğdu. Keşmirli dindar bir ailenin çocuğu idi. İlk ve orta eğitimini misyonerler tarafından kurulan Scotch Mission Kolejinde tamamladı (1892). Bu okulda Farsçanın yanı sıra Arapça ve İngilizce eğitimi aldı. Klasik Fars şiiriyle tanıştı ve ilk şiirlerini yazdı Üniversiteyi Lahor’daki Government College’da okudu. Bu yıllarda ünlü İngiliz şarkiyatçı Sir Thomas Arnold’la tanıştı ve bir müddet onun öğrencisi oldu. 1905 yılında İngiltere’ye gitti. Cambridge Üniversitesini bitirdi. Londra’da avukatlık ruhsatı aldı. Almanya’da Münih Üniversitesinde İran’da metafiziğin gelişmesi üzerine doktorasını tamamladı (1908). Doktora tezi daha sonra Development of Metaphysics in Persia adıyla yayınlandı.1908’de Hindistan’a geri döndü Lahor’da medreselerde, Madras ve Haydarabad üniversitelerinde İslâm felsefesi ve hukuk dersleri verdi. Lahor’da avukatlık yaptı. İlk önemli şiirleri bu dönemde duyuldu ve ünü bütün Hint alt kıtasına yayıldı. 1926 yılında Lahore Bölge Meclisine seçildi. 1931’de ikinci defa Avrupa’ya gitti ve burada ünlü Fransız filozofu Henry Bergson ve İtalya diktatörü Mussolini’yle ile tanıştı. İspanya’yı ziyaretinden sonra Urduca en ünlü şiiri olan Cebrail’in Kanadı’nı çıktı. 1933 yılında Afganistan’ı ziyaretinden sonra sağlığı bozuldu. Lahor’da öldü. Kabri Badşahı Camiinin girişindedir.
Türkiye’de Mehmed Âkif ne ise Hint yarımadasında Müslümanlar arasında da İkbal odur. Daha genç yaşta Hindistan Müslümanlarının fikrî ve siyasî liderlerinden biri olarak öne çıktı. Önce Hint milliyetçiliğini savunurken daha sonra Müslümanların ayrı bir devlet kurmalarını istemiştir. Müslümanların miskinliğine karşı yazdı. 1930’ta Allahâbâd’da İslâm birliği toplantısında Müslümanların ayrı devlet kurmaları gerektiğin dile getirerek Pakistan’ın doğuşunu hazırladı. Lahor’da öldü.
İkbal bir Mevlâna hayranı idi. Hemen bütün eserleri Türkçeye çevrilmiştir
İLGİLİ ÖYKÜLER
