Nirvana
Nirvana, ABD’li rock grubu. Gitar ve vokalde Kurt Cobain, bas gitarda Krist Novoselic ve bateride Dave Grohl bulunmaktadır. 1989 yılında çıkardığı ilk albümle Bleach sesini pek duyurmayan grup, 1991 yılında çıkardığı Nevermind albümü ile müzik dünyasında tam anlamıyla bir çığır açtı. Billboard 200 number-one album listesinde Micheal jackson’ın milyon dolarlık albümünü tahtından indirdi. Albümün ilk single’ı Smells Like Teen Spirit ilk çıktığı yıllarda dev bir hayranlık kitlesi oluşturdu ve kısa zamanlarda dünyanın en iyi şarkılarından biri haline geldi. 4/4’lük ritm kalıplarıyla, yalın fakat akılda yer tutan melodileriyle ve vurucu sözleriyle kendine özgün bir tarz oluşturan solist Kurt Cobain, aynı zamanda çalkantılı yaşamı ve uyuşturucu bağımlılığı ile de gündeme gelmiştir. 1993 yılında In Utero albümünü çıkaran grup başarısını sürdürmüştür. 1994 yılında Kurt Cobain’in ölümüyle grup dağılmıştır.
Nirvana 1990’ların başında Nevermind albümüyle alternatif rock tarzında yeni bir müzik çağı başlatmıştır. Grunge adı verilen bu müzik tarzında hızlı bir tempo ve defalarca tekrarlanan nakarat bölümü en belirgin özellikler olarak karşımıza çıkmaktadır. Grunge bu yönüyle Punk müziği de andırır fakat Grunge ile Punk akımları temsil ettikleri kuşaklar ile birbirlerinden ayrılır.
Grunge akımının, aynı zamanda Seattleın ana damarlarından Pearl Jam, Alice in Chains ve Soundgarden ile belli bir dönemin müziğine ve halen yapılan müziğe şekil veren en önemli gruplardan biri Nirvana, Kurt Cobain (vokal, gitar) ve Krist Novoselic (bas) tarafından 1985 yılında Washingtonda kuruldu. Birçok grupta çalarak müzik kariyerlerini devam ettiren ikili, 1988 yılında aralarına Chad Channingin (davul) gelmesiyle albüm çalışmalarına başladı.
İlk single ’Love Buzz/Big Cheese’i 1988 senesinde yayınlayan Nirvana, 1989 senesinde de ’Bleach’ adlı ilk albümünü piyasaya sürdü. Sound olarak Melvins, Mudhoney, Black Sabbath ve Led Zeppelinden etkilenen grup, albümü oldukça ucuz bir maliyetle kaydetti. Albümün çıkışının sağlanmasında büyük rol oynayan gitarist Jason Everman, albüm sonrasında grubun ikinci gitaristi olarak gruba katıldı. Ancak grubun ilk Amerika turnesi sonrası Everman gruptan atıldı ve kısa süreliğine Soundgardena katıldı.
1990 senesinde prodüktör Butch Vig ile birlikte yeni albüm üzerinde çalışmaya başlayan Nirvana, yapılan ilk kayıtlardan sonra davulcu Channing ile de yollarını ayırma kararı aldı. Melvins aracılığıyla tanıştıkları Scream grubunun davulcusu Dave Grohlu kadrosuna ekleyen grup, aynı sene Sonic Youth aracılığıyla tanıştıkları David Geffen ile anlaşarak DGC Recordstan 2. albümlerini çıkartma kararı aldı.
1991 senesinde Andy Wallace tarafından mixlenerek piyasaya sürülen 2. albüm ’Nevermind’ ile müzik dünyasında yeni bir dönemi başlatan Nirvana, özellikle albümün soundundaki distorte gitar riffleri, ağır davulları, gürültülü bassları ve Cobainin vokalleriyle dönemin birçok grubundan kendisini ayırıyordu. Albüm, Amerika listelerinde 1 numara olurken, albümden çıkan ilk single "Smells Like Teen Spirit", deyim yerindeyse ortalığı kasıp kavurdu. Birçok ülkenin listesinde zirveye yerleşen single, video klibiyle de oldukça beğeni topladı. 1992 senesinde Kurt Cobain, Courtney Love ile evlendi ve Frances Bean adında bir kız çocuğu oldu. Aynı sene ’Nevermind’dan üç single daha yayınlandı; "Come As You Are", "Lithium" ve "In Bloom". Bu singlelar da listelerde önemli başarılar elde ederken, grup aynı sene MTV Video Müzik Ödüllerinde sahne aldı ve bu performans sonunda grup tüm sahneyi dağıtarak unutulmaz bir şova imza atmış oldu.
1992 senesinde kapak tasarımında Kurt Cobain imzası bulunan ’Incesticide’ adlı derleme albümü piyasaya süren Nirvana, bu albümde b-side parçalarına yer verirken, 1993 senesinde 3. albümünü yayınladı.
1993 senesinde Steve Albini prodüktörlüğünde yayınlanan ’In Utero’ toplam 14 gün içerisinde kaydedildi ve hazır hale getirildi. Amerika listelerine 1 numaradan giren albüm, sound olarak grubun ilk dönemlerini hatırlatıyordu. Albümden çıkan ilk single "Heart-Shaped Box" olurken, grup albümde yer alan "Rape Me" parçası, bazı çevrelerden tepki topladı. ’In Utero’, ’Nevermind’ kadar yüksek bir başarı yakalayamasa da, Nirvana albüm sonrası Amerika turnesine çıktı.
Kadrosuna ikinci gitarist olarak The Germs grubundan Pat Smearı ekleyen Nirvana, 1993 senesinde MTV Unpluggeda katılarak kendi parçalarının yanı sıra David Bowie, The Vaselines, Leadbelly ve Meat Puppets gibi sanatçıların parçalarını da baştan yorumladı.
Ertesi sene Avrupa turnesine çıkan grup, katıldığı konserlerde oldukça başarılı performanslar sergiledi. Ancak Kurt Cobain, özellikle turnenin İtalya ayağında şovlardan ve konserlerden sıkıldığının izlenimi veriyordu. Nitekim Mart ayında Cobainin eşi Courtney Love, kocasını baygın olarak buldu ve hastaneye kaldırdı. Doktorlar Cobainin alkol zehirlenmesi geçirdiğini ifade ederken, Nirvana turnenin bir sonraki bölümünü iptal etmek zorunda kaldı. İlerleyen haftalarda Cobainin uyuşturucu sorunları boy gösterdi ve sanatçı tedavi görmek üzere hastaneye kaldırıldı. Ancak Cobain, kaldırıldığı tedavi merkezinden kaçarak ilk bulduğu uçakla Seattlea geçti ve bir hafta sonra, 8 Nisanda evinde ölü olarak bulundu. Raporlar, sanatçının 5 Nisan’da öldüğünü gösteriyordu.
Kurt Cobainin ölümü sonrası tüm müzik dünyası şok yaşarken, Nirvananın geri kalan elemanları Cobainsiz yola devam etmeme kararı aldı. Sanatçının ölümünden sonra aynı senenin Kasım ayında "MTV Unplugged in New York" konser albümü piyasaya sürüldü. Albüm, Amerika ve İngiltere listelerinde zirveye yerleşti ve aynı zamanda birçok ülkenin listesinde de en tepedeydi. Bu albümden iki hafta sonra yayınlanan "Live! Tonight! Sold Out!" adlı DVDyi piyasaya süren Nirvananın geri kalan üyeleri, 1995 senesinde de "Singles" adlı box seti hayranlara ulaştırdı.
1996 senesinde "From the Muddy Banks of Wishkah" adlı derleme konser albümünü yayınlayan Dave Grohl ve Krist Novoselic, bu albüm sonrasında bir box set çıkartmayı planladı. Ne var ki, Kurt Cobainin eşi Courtney Love, box setin basımı öncesi Nirvananın geri kalan üyelerini kendi çıkarlarını korudukları gerekçesiyle mahkemeye verdi. Uzun süren tartışmalar neticesinde 2002 senesinde grubun en son kaydettiği parça "You Know Youre Right" single olarak piyasaya sürüldü ve ertesinde aynı sene ’Nirvana’ adlı derleme albüm hayranlara ulaştırıldı.
2004 senesinde ’With The Lights Out’ adlı box set yayınlanırken, setin içerisinde "Aint It A Shame", "Verse Chorus Verse", "Old Age", "Do Re Mi", "Mrs. Butterworth" ve "They Hung Him On A Cross" adlı yeni parçalar da yer aldı.
2005 senesinde ’Slilver: the Best Of Box’ adlı bir box set daha yayınlandı ve bu box set içerisinde de "Spank Thru", "Sappy" ve "Come As You Are"ın demo versiyonu yer aldı.
Son olarak geçtiğimiz sene grubun efsanevi Reading Konseri, DVD ve CD formatında ’Live at Reading’ adı altında piyasaya sürüldü ve ilk albümleri ’Bleach’in yirminci yılı şerefine 9 Şubat 1990’da Oregon’da verdikleri konserle beraber albümdeki şarkılar piyasaya sürüldü.
Kurt Cobainin ölümünden sonra Dave Grohl, Foo Fighters adlı grubu oluştururken, Krist Novoselic Sweet 75 adlı projesini hayata geçirdi.
