Sabiha Sertel

Sabiha Sertel

1896 yılında Selânik’te doğdu. Meşveret, Yeni Felsefe gibi dergilerde yazıları yayınlandı. 1915te Zekeriya Sertelle evlendi, İstanbulun işgaline direnen Büyük Mecmua’yı çıkardılar. 1919’da birlikte Halide Edipin desteğiyle eşiyle birlikte Amerika’ya üniversite eğitimi için gittiler. Burada sosyoloji okurken Millî Mücadele için yardım toplayıp, Kızılaya gönderdi. 1924’te yurda döndükten sonra Resimli Ay dergisini çıkardı. İlk kadın gazeteci olarak Türk basın tarihine geçti, sosyal içerikli yazılarıyla geniş bir okuyucu kitlesine ulaştı.

Dergide kadın ve feminizmle alakalı yazılar da yayınladı. Türk kadınının yeni bir döneme girdiğini, ancak bunu hazmetmeyen bir ailevi ve sosyal yapıyla karşılaştığını, karısının çalışmasını kabullenemeyen erkekler olduğunu söyledi. Kadınların bu düşünceye sahip olan sosyal yapıyla mücadele etmesi gerektiğini savunan yazar, dönem feministlerden biridir.

Sabiha Sertel, sürgün yıllarını Paris, Budapeşte, Moskova ve Bakü’de geçirdi. Türkiye Komünist Partisi’nin çalışmalarına katıldı. Budapeşte Radyosu’nun Türkçe yayınlar servisinde çalıştı. Son yıllarında Türkiye’ye dönme talebinde bulundu ancak reddedildi.

İkizler, Cep Kitapları gibi dizi kitaplar, çocuk kitapları yayınladı, dünya edebiyatından çeviriler yaptı. 1934’ten sonra eşinin çıkardığı Tan gazetesine başyazar oldu. Görüşler adlı dergi çıkardı. Daha sonra Bakü’ye yerleşti, burada “Tevfik Fikret: İdeolojisi ve Felsefesi”, “İkinci Dünya Savaşı” ve “Roman Gibi” isimli eserlerini hazırladı. Yaşam öyküsünü anlattığı Roman Gibi’yi yazdıktan kısa süre sonra, 2 Eylül 1968’de Bakü’de vefat etti.

Eserleri:

Yeni Kıraat

Çitra Roy’la Babası (Roman)

İleri Geri Kavgasında Tevfik Fikret (İnceleme)

Tevfik Fikret-Mehmet Akif Kavgası

Tevfik Fikret- Mehmet Akif Kavgası Münasebeti İle Sebilürreşatçıya Cevap

Tevfik Fikret: İdeolojisi Ve Felsefesi

İkinci Dünya Savaşı Tarihi,

Roman Gibi (Anı)

Kadın Ve Sosyalizm (Eşiyle Çeviri)

Sertellerin Anılarında Nazım Hikmet ve Babıâli (Anı)

Kaynak: Sabiha Doğan, Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Aydın Kadınlar Şair ve Yazarlar (1850-1950), Gaziantep Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tarih Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep, 2010.