Yeşim Ustaoğlu
18 Kasım 1960 tarihinde Sarıkamış’ta doğdu. 1971 yılında Trabzon 24 Şubat İlkokulunu, 1974 yılında Trabzon Cumhuriyet Ortaokulunu, 1977 yılında ise Trabzon Lisesini bitirdi. Karadeniz Teknik Üniversitesinde mimarlık eğitimi aldı. Karadeniz Teknik Üniversitesinde okuduğu sırada, bir dönem mimarlıkla ilgili burs alarak Avusturya’ya gitti. Orada sahne sanatlarıyla ilgili çalışmalarını yürüttü. Yurda döndükten sonra İstanbul Yıldız Teknik Üniversitesi, Restorasyon Bölümünde mastırını tamamladı. İstanbul’da öğrencilik yaptığı zamanlarda muhabir olarak çalıştı.
İlk olarak kısa filmleri; Bir Anı Yakalamak (1984), Magnafantagna (1987), Düet (1990), Hotel (1992) filmleriyle çeşitli festivallerden ödüller aldı. 1993 yılında ilk uzun metrajlı filmi olan “İz”i çekti. 1998 yılında Güneşe Yolculuk filmini çekti ve ulusal ve uluslararası alanda birçok ödül kazandı.
2003 yılına gelindiğinde ise senaryosunu kendi memleketinin hikâyelerinden yola çıkarak oluşturduğu Bulutları Beklerken’i çekti. 2009 yılında ise dördüncü uzun metrajı olan Pandora’nın Kutusu ile izleyiciyle buluştu. Bu filmiyle de yine ulusal ve uluslararası birçok festivalde ödül kazandı ve filmin gösterimi yapıldı. 2012’de bu kez Türkiye, Fransa ve Almanya ortak yapımı olarak çekilen Araf filmiyle izleyici karşısına geçti.
Filmlerinde genel olarak kimlik meselelerine odaklandığı için özellikle ilk filmlerinde çoğunlukla amatör oyuncularla çalışmayı tercih etmesine rağmen son iki filmi olan 2012 yapımlı Araf ve 2016 yapımlı Tereddüt filminde profesyonellerle çalıştı.
Yeşim Ustaoğlu, 1984’te sinema hayatına başladığından bu yana dört kısa film, altı uzun metrajlı film ve bir belgesel olmak üzere toplam on yapıma imza attı.
Filmografisi:
1984 – Bir Anı Yakalamak (kısa film)
1987 – Magnafantagna (kısa film)
1990 – Düet (kısa film)
1992 – Otel (kısa film)
1994 – İz
1999 – Güneşe Yolculuk
2003 – Bulutları Beklerken
2004 – Sırtlarındaki Hayat (belgesel)
2008 – Pandora’nın Kutusu
2012 – Araf
2016 – Tereddüt
Yapımcısı olduğu filmler:
2016 – Tereddüt
2016 – Kaçış (Yönetmen: Kenan Kavut)
2012 – Araf
2010 – Üç Mevsim Bir Ömür Karadeniz Yaylaları (Yönetmen: Murat Erün)
2008 – Pandora’nın Kutusu
2004 – Sırtlarındaki Hayat
2004 – Bulutları Beklerken
1992 – Otel
1990 – Düet
1987 – Magnafantagna
1984 – Bir Anı Yakalamak
Senaryosunu yazdığı filmler:
2016 – Tereddüt
2012 – Araf
2008 – Pandora’nın Kutusu
2004 – Sırtlarındaki Hayat
2004 – Bulutları Beklerken
1999 – Güneşe Yolculuk
1992 – Otel
1990 – Düet
1987 – Magnafantagna
1984 – Bir Anı Yakalamak
Ödülleri:
1990 - Yunus Nadi Kısa Film Yarışması Birinciliği (Düet)
1994 - Nurnberg Film Festivali En İyi Film (İz)
1995 - İstanbul Film Festivali En İyi Film (İz)
1994 - Goethe Film Festival En İyi Film (İz)
1999 - Berlin Film Festivali Blue Angel En İyi Avrupa Filmi Ödülü, Heinrich Böll Barış Ödülü, John Templeton Ödülü (Güneşe Yolculuk)
1999 - Uluslararası İstanbul Film Festivali En İyi Film Ödülü, En İyi Yönetmen Ödülü, FIPRESCI Ödülü, Halk Jurisi Ödülü (Güneşe Yolculuk)
1999 - Ankara Film Festivali En İyi Film Ödülü, En İyi Yönetmen Ödülü, En İyi Senaryo Ödülü (Güneşe Yolculuk)
1999 - Uluslararası Troya Film Festivali Juri Özel Ödülü, Ocic Ödülü (Güneşe Yolculuk)
1999 - Benodet Film Festivali Juri Özel Ödülü (Güneşe Yolculuk)
1999 - Valladoid Film Festivali Juri Özel Ödülü (Güneşe Yolculuk)
2000 - Sao Paolo Film Festivali Juri Özel Ödülü (Güneşe Yolculuk)
2003 - Sundance Film Festivali NHK Uluslararası Film Yapımcıları Ödülü (Bulutları Beklerken)
2004 - Uluslararası Istanbul Film Festivali Jüri Özel Ödülü (Bulutları Beklerken)
2005 - Haifa Uluslararası Film Festivali En İyi Film Ödülü (Bulutları Beklerken)
2005 - Erivan Uluslararası Film Festivali FIPRESCI Ödülü (Bulutları Beklerken)
2008 - San Sebastián Uluslararası Film Festivali En İyi Film (Altın İstiridye) Ödülü (Pandora’nın Kutusu)
2009 - MedFilm Festivali Eurimages Italy Ödülü (Pandora’nın Kutusu)
2009 - Uluslararası Fecr Film Festivali Jüri Özel Ödülü (Pandora’nın Kutusu)
2010 - Boston Türk Filmleri Festivali Türk Sinemasında Mükemmellik Ödülü (Pandora’nın Kutusu)
2012 - Uluslararası Abu Dabi Film Festivali En İyi Film Ödülü (Araf)
2016 - Uluslararası Antalya Film Festivali FİLM YÖN En İyi Yönetmen Ödülü, Uluslararası Yarışma En İyi Film Ödülü, Uluslararası Yarışma En İyi Yönetmen Ödülü (Tereddüt)
2017 - 36. Uluslararası İstanbul Film Festivali "En İyi Yönetmen"
Kaynak: Şehriban Toptaş, İletişim Bağlamında Auteur Kuramı ve Yeşim Ustaoğlu Sineması, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Radyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı, İletişim Bilimleri Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 2020.