Ercüment Ekrem Talu
(1888 - 16 Aralık 1956): Yazar. İstanbul’da doğdu. Recâîzâde Mahmud Ekrem’in oğludur. Şarkı sözü yazarı Esin Talu kızıdır. Galatasaray Sultanîsini bitirdi (1905). Hukuk Mektebine ve Paris’te Siyasal Bilgiler Okuluna devam etti. Yurda dönünce Duyûn-ı Umûmiye mütercimi oldu. Üç defa Matbuat müdürlüğü (1919, 1924, 1927-1929), bir buçuk ay Cumhurbaşkanlığı umumî kâtipliği (1924), Varşova’da elçilik müsteşarlığı (1931-1933), Siyasal Bilgiler (1936-1937) ve Hukuk fakültelerinde, Gazi Eğitim Enstitüsünde (1937-1943) Fransızca, Galatasaray Lisesinde (1943-1950) edebiyat öğretmenliği yaptı. Son yıllarında İstanbul Şehir Tiyatrosu Edebî Heyeti ve Sular İdaresi İdare Meclisi üyeliklerinde bulundu. İstanbul’da öldü. Zincirlikuyu’da gömülüdür.Ercüment Ekrem, Türk mizah edebiyatının en güçlü isimlerindendir. İlk yazısı 1904’te Çocuklara Mahsus Gazete’de çıktı. II. Meşrutiyet’in ilânından sonra Tercüman-ı Hakikat gazetesinde "Ebülmuvakkar" adıyla siyasî, edebî, sosyal konularda yazdı. Meclis-i Ayan mütercimliği yaptığı sırada İkdam gazetesinde yazmaya başladı (1910). İkdam onun için "mektep" oldu. Mütareke döneminde Aka Gündüz’le Alay adlı bir mizah dergisi (1920-1922), tek başına Lâne adlı çocuk dergisi çıkardı.
Ercüment Ekrem, ismini mizah alanında İleri’de Evliya Çelebi üslûbunu taklit ederek yazdığı fıkralarıyla duyurdu (1920). Yaşadığı dönemin İstanbul’unu Evliya-yı Cedid imzasıyla anlattı. Beş yıl sonra devamını getirerek Zeyl-i Evliya-yı Cedid’leri yazdı.
Ercüment Ekrem, pek çok gazete ve dergide imzalı, imzasız, takma isimle, fıkra, sohbet, makale, hikâye, roman, hatıra, şiir yayınladı. Azerbaycan’dan gelme mübalağacı Meşhedî Cafer ve onun yol arkadaşı saf külhanbeyi Torik Necmi’nin maceralarını anlatan hikâye ve romanları çok okundu.
Ercüment Ekrem, romanlarında eski İstanbul yaşayışını, fakir halk tiplerini gerçekçi bir üslûpla tasvir etmiştir.
Hikâyeleri: Teravihten Sahura (1923), Sevgiliye Masallar (1925), Kız Ali (1926), Meşhedi’nin Hikâyeleri (1926), Gün Doğmayınca (1927), Güldüren Kitap (1928). Romanları: Evliya-yı Cedid (1920), Gün Batarken (1920), Asrîler (1922), Kopuk (1922), Sabir Efendi’nin Gelini (1922), Kan ve İman (1925), Şevketmeab (1925), Zeyl-i Evliya-yı Cedid (1925), Kundakçı (1926), Meşhedi ile Devr-i Âlem (1927), Gemi Aslanı (1928), Meşhedi Polis Şefi (1931), Meşhedi Ankara’da (1933), Meşhedi Aslan Peşinde (1934), Kodaman (1934), Papeloğlu (1938), Beyaz Şemsiyeli (1939), Bu Gönül Böyle Sevdi (1941), Çömlekoğlu ve Ailesi (1945). Oyun: Erenler (3 perdelik vodvil, 1926). Hatıraları: Dünden Hatıralar (Resimleyen, Münif Fehim, 1945). Tercümeleri: Cüceler ve Devler Memleketinde Gulliver’in Seyahatleri (Swift’ten, 1935), Korku (S. Zweig’den, 1944). Diğer eseri: Yeni Kıraat (Sabiha Zekeriya (Sertel) ile, 1928), Şehzade Yusuf İzzeddin (Ziya Şakir’le, yazılar, bilgiler. Haz. Tahsin Yıldırım, 2005)
İLGİLİ ÖYKÜLER
