Halil Nihad Boztepe
Doğumu: 1882, Trabzon Ölümü: 17 Şubat 1949, AnkaraTrabzon Askerî Rüşdiyesi ve İdadîsini bitirdi. Fransızca öğrenmek için Fransız Özel Frerler Okuluna bir süre devam etti. Aynı zamanda bu okulun Türkçe muallimliğini yaptı. Kendi şahsî merak ve gayretiyle yatişti. Ailesinin geçimini temin için Trabzon Duyûn-ı Umûmiye İdaresine memur olarak girdi. Kısa zamanda terfî ederek Duyûn-ı Umûmiye Komiserlik Kalemine intisap ile İstanbul’a gitti (1903). Daha sonra aynı görev yerinde müdür oldu (1922). Duyûn-ı Umûmiye teşkilâtının kaldırılması üzerine Osmanlı borçlarının halli için Paris’e giden heyette bulundu (1925). Dön-dükten sonra III. Dönem Gümüşhane milletvekili olarak meclise girdi (1927-1931). Sekizinci dönem başına kadar Trabzon mebusu olarak mecliste bulundu (1931-1946). Hiç evlenmedi. Gördüğü bütün yanlışları, ifrat ve tefriti, hataları; zekâ süzgecinden geçirerek hicvetti. Devrin ileri gelenleri, edipler, şâirler, gazeteciler, siyasîler, partiler, teşekküller ’Sihâm-ı İlham’ına hedef teşkil etmiştir. Cumhuriyet devrinde yapılan dil devrimine karşı çıktı ve dilcilerin yanlışlarını ince espirilerle alaya alan Ağaç Kasidesi isimli eserini yayımladı (1931). Daha sonra aynı eseri Cumhuriyet devrinde yapılan devrimlerin çeşitli cephelerini eleştiren 1500 beyit halinde yeniden yayımladı (1947). Fransızca’dan ve bilhassa Alphonse Daudet’den çeşitli tercümeler yaptı. Ölümünden birkaç yıl önce bir gözünü kaybetti. Çok sayıda uyku hapı alarak öldü. İlk şiirlerini 1908’de İstanbul gazete ve dergilerinde yayımladı. Halil Nihad, şiirdeki gücünü mizah, hiciv, tehzil alanlarında gösterdi. Ciddî olanı, mizahı, hicvi birlikte ifade etti ve başarılı oldu. Fuzûlî, Nedim, Bakî, Nailî, Nef’i gibi eskilerden başlayarak Hâmid, Recâîzâde, Fikret gibi son devrin şâirlerine kadar bir çok şâirin eserleri Halil Nihad’a bir tehzil (bir eserin gülünç bir eşini meydana getirme) örneği teşkil etmiştir. Arûzdan heceye her tarzı taklitte başarılı olmuştur. Şâirliği ciddî bir surette benimsemiş görünmemekle beraber, Halil Nihad bir şâir kimliğine sahiptir.
Eserleri
Şiir :Sihâm-ı İlham (1921), Âyine-i Devrân (1924), Mâhitâb (1924), Ağaç Kasidesi (1931)
Çeviri: Taraskonlu Tartaren (Alphonse Dau-det’den), Değirmenimden Mektuplar (Alphonse Daudet’den)
Diğerleri: Nedim Divânı (Nedim-i Kadim Divan-çesi ve lügâtçe ilâvesiyle, 1922)
İLGİLİ ÖYKÜLER
