I. Abbas Hilmi
Mısır valisi.
Kavalalı Mehmed Ali Paşa’nın torunu ve Ahmed Tosun Paşa’nın oğludur. Amcası İbrahim Paşa’nın 1848’de ölümünden sonra Mısır valisi oldu. Valiliğinin ilk yıllarında, Avrupa’nın tesiriyle yapılmaya başlanan reformlara karşı çıktı ve özellikle Mehmed Ali Paşa zamanında Batı’dan örnek alınarak açılan bazı müesseseleri kapattı. Bunun tabii bir sonucu olarak okullarda görevli pek çok yabancı danışman ve hocayı görevlerinden aldı. Bu uygulamaları yanında, bazı Arap mütefekkirlerine büyük ilgi gösterdi, hatta devrinin tanınmış âlimi Tahtavî’yi bir mektep açması için 1850’de Hartum’a gönderdi. Devlet harcamalarında masrafları büyük ölçüde kısarak vergilerde indirim yaptığından halkın iktisadi durumunda gözle görülür bir düzelme oldu. Mısır’daki Lübnanlı ve Suriyeli tüccarların durumu oldukça iyi bir seviyeye geldi. Valiliği sırasında İngiltere’ye karşı dostça bir politika takip etti ve Tanzimat’ın Mısır’da uygulanması konusunda Osmanlı Devleti’ne karşı yaptığı mücadelede İngilizlerin desteğini sağladı. İngiltere ise bu destek karşılığında 18 Haziran 1851’de Nil ile Süveyş arasında demiryolu inşa etme imtiyazını aldı. Böylece, Hindistan’a kısa yoldan ulaşmak için önemli bir adım atmış oldu. Tanzimat’ın Mısır’da uygulanması konusunda Osmanlı Devleti ile ortaya çıkan meseleleri çözmek için Fuad Efendi (Paşa) Mısır’a gönderildi. Fuad Efendi bu hususta bazı düzenlemeler yaptı ve şikâyet konusu meseleleri hallettikten sonra, Abbas Hilmi’nin gayretlerinden memnun olarak İstanbul’a döndü.
Bundan sonra Osmanlı Devleti’ne sadık kalan Abbas Hilmi, henüz genç yaşta iken Benhâ’da öldü (hicri 19 Şevval 1270 / miladi 15 Temmuz 1854).
