İlyas Salman
1950 yılında, Malatya ili Arguvan ilçesi Asar köyünde doğdu.
Asıl adı Sadık idi. Annesi, kardeşi ile üşümemeleri için teneke sobayı yakıp üzerine bir tencere su koydu ve içine de patates attı. Evde bulunan herkes o sırada su taşımaya gitmişti. Bulundukları köyde erkek çocuklarına fistan giydirilirdi. Kardeşi farkında olmadan sobaya yaklaştı ve eteği tutuştu. Tüm bunlar gözünün önünde olurken söndürmeyi akıl edemedi, “Kardeşim İlyas yanıyor!” diye bağırarak duvarları yumrukladı. Annesi eve yetiştiğinde kardeşi ölmek üzereydi. Kasaba yoluna çıkarsalar da yolda vefat etti. Kardeşinin vefatının ardından onun adını Sadık'a verdiler ve böylece İlyas Salman olarak anıldı.
İlkokul çağına geldiğinde köylerinde okul olmadığı için 10 kilometre uzaktaki okula, boynundaki kıl heybesi ile her gün yürüyerek gidip geldi. İlkokul öğretmeni, Salman'daki ışığı fark etti. Babasını okula çağırıp çocuğunun iyi bir konuma gelebileceğini, en iyisinin onu Malatya'da okutmak olduğunu söyledi. Bunun üzerine aile Malatya'ya, bir gecekondu mahallesine taşındı. Henüz ilkokul yıllarındayken sabah erken saatlerde simit satarak harçlığını çıkardı ve ilkokulu böylece bitirdi.
15 yaşına geldiğinde 7 kardeşini yoksulluk yüzünden kaybetmişti. Malatya Turan Emeksiz Lisesinden mezun oldu.
Babası devlet memuru olmasını istese de onun aklı konservatuvarda idi. Öğretmen Okulunun sınavını kazanmasına rağmen sonuç belgesinde değişiklikler yaptı ve ailesine kazanamadığını söyledi. Hayatında ilk ve tek kez hırsızlık yaparak babasının cebinden 30 lira çaldı, bununla Ankara'ya gitti ve Devlet Konservatuarının sınavlarına girdi. Kalacak yeri olmadığı için Samanpazarı'nda bir handa, tahtakurularının arasında uyudu ve sabahına jüri karşısına çıktı. Nazım Hikmet’in “Bir Küvet Hikâyesi” şiirindeki kadını ve adamı aynı anda oynadı. Binlerce kişi arasından yalnızca 8 kişi seçilecekti; Salman, bu performansı ile okula hem parasız hem de yatılı olarak kabul edildi. Memleketine bir mektup yazarak Ankara Devlet Konservatuvarını kazandığı haber verdi ancak babası inanmayarak amcasının oğlunu Ankara'ya gönderdi. Kuzeni, Salman'ı yatakhanede buldu ve “Adam gibi sanatçı olacaksın. Çalış, bitir okulunu.” öğüdünü verdi. Yeteneği eşsiz olsa da okulu bitiremedi.
Okul yıllarında siyasetin içerisinde yer aldı, devrimci gösterilere katıldı. Bu durum ona pahalıya patladı zira Cüneyt Gökçer yönetimindeki Ankara Devlet Konservatuvarından komünist olduğu gerekçesi ile atıldı. Atıldığında son sınıftaydı. Bu durum, hayatının dönüm noktası oldu. Okul ile ilişiği kesildiğinde son sınıfa kadar geldiği için Devlet Tiyatroları'na girme hakkı vardı ancak birkaç ay sonra buradan da atılacağını düşünerek İstanbul Şehir Tiyatroları'na yöneldi. Burada gönlünü Gülser Hanım'a kaptırdı, 1973 yılında evlendiler. Bu evliliğinden Devrim adında bir kızı, Temmuz Ali adında bir oğlu oldu.
İstanbul Şehir Tiyatroları'nda yeteneği ile ön plana çıktı. Aynı oyunda rol aldığı Şener Şen, kendisini Ertem Eğilmez'e tavsiye etti. Öncesinde sinemada küçük rollerde oynarken Ertem Eğilmez'in, yeteneğini fark etmesi ile Kartal Tibet'in yönettiği 1978 yapımı “Sultan” filminde oynadı. Rolü küçük olsa da yeteneği ile iz bıraktı ve hafızalara kazındı. Böylece Arzu Film'in kadrosunda yer alma fırsatı buldu. Aynı yıl “Kibar Feyzo” ve “Hababam Sınıfı Dokuz Doğuruyor” filmlerinde oynadı.
Bir gün Arzu Film ekibinden Yavuz Turgul yanına geldi ve “Ertem Eğilmez senin üzerine yatırım yapmak istiyor.” dedi. Bu, başrol oynayacağı anlamına gelmekteydi. Bunun üzerine 1979 yılında “Erkek Güzeli Sefil Bilo” filminde başrol olarak yer aldı.
2007 yılında kaleme aldığı yazısında Alevi Türkmen aileden gelen bir ateist olduğunu belirtti.
31 Mart 2023 tarihinde “Söz veriyorum: Sarayın dalkavuğu değil, halkın soytarısı olacağım.” diyerek Türkiye Komünist Partisi'nden İstanbul milletvekili adayı olduğunu açıkladı.
80'i aşkın film ve dizide rol aldı. Bazıları şunlardır:
Çöpçüler Kralı (1977)
Erkek Güzeli Sefil Bilo (1979)
Çiçek Abbas (1982)
Aptal Kahraman (1983)
Sarı Öküz Parası (1985)
Ben Milyoner Değilim (1986)
Kınalı Hanzo (1989)
Fikrimin İnce Gülü-Sarı Mercedes (1992)
Talihsiz Bilo (1994)
Ölüm Çiçekleri-Saraybosna (televizyon dizisi, 2008)
İLGİLİ ÖYKÜLER
