İsmail Habib Sevük

Okunma Sayısı: 1571

1892 yılında Edremit’te doğdu. Jandarma binbaşısı Mustafa Habib Beyin oğludur. Bursa İdadîsini ve İ.Ü. Hukuk Fakültesini bitirdi. Bursa İdadîsinden edebiyat hocası Hüseyin Siret (Özsever)’ten aldığı edebiyat zevkiyle öğretmen olmak istedi ve 1914’te Maarif Nezaretinin imtihanının kazanarak Kastamonu’ya edebiyat ve felsefe öğretmeni tayin edildi. 1918’de İzmir’e, İzmir’in işgali üzerine Balıkesir’e geçti. Mustafa Necati ve Vasıf (Çınar)’ın çıkardığı İzmir’e Doğru (Balıkesir 1919-1920) dergisini yönetti. Yunanlılar Balıkesir’i de işgal edince tekrar Kastamonu’ya gitti. Ahmed Hamdi (Çelen) ve Hüsnü (Açıkgöz) beylerin çıkardığı Açıkgöz gazetesinde (15 Haziran 1919-14 Aralık 1931) 13 Ekim 1922 gününe kadar başyazı yazdı. Kurtuluş Savaşının bitiminden sonra Ankara’ya gitti. Ankara Erkek Lisesinde ders verdi. Vasıf (Çınar) Beyin Maarif vekilliği sırasında Edirne Maarif müdürü oldu. Ardından Maarif emini olarak Antalya ve Adana’da (1927-1932) görev yaptı. Adana’da iken Adana Mıntıkası Maarif Mecmusası (Sonra Çukurova’da Memleket) dergisini çıkardı (40 sayı, 1928-1931). Galatasaray Lisesi edebiyat öğretmeni iken Sinop milletvekilliğine seçildi (1943-1946). Hiç evlenmeyen İsmail Habib Sevük, 1946’da emekliye ayrılarak kendisini tamamen yazmaya verdi. Gırtlak kanserinden 17 Ocak 1954 tarihinde İstanbul’da öldü.

Sade ve sarıcı üslûpla yazdığı Türk Teceddüt Edebiyatı Tarihi kitabı zamanında büyük ilgi uyandırmış ve tartışmalara sebep olmuştu. 1940-1951 arasında Cumhuriyet gazetesinde edebiyat konularında yazıları yayınlandı. Gezi ve hatıra türünde de eserler verdi. Sevük Tekin, Münekkidîn-i Askerî, Elif-Ha, Se-Te, Hikâyeci imzalarını da kullanmıştır.

Araştırmaları: Türk Teceddüt Edebiyatı Tarihi (1925; Edebî Yeniliğimiz adıyla 2 cilt, 1931- 1932; sonra Tanzimattan Beri adıyla 2 cilt, 1940), Neler Dediler: Türk Teceddüt Edebiyatı Tarihi Hakkında Tenkitler ve Cevaplarım (1928), Avrupa Edebiyatı ve Biz (2 cilt, 1940-1941), Edebiyat Bilgileri (1942). Hatıra-gezi notları: Tuna’dan Batı’ya (1935), O Zamanlar 1920- 1923 (1937, İstiklâl Savaşı üzerine), Yurttan Yazılar (1943). Diğer eserleri: Atatürk İçin-Ölümünden Sonra Hatıralar ve Hayatındayken Yazılanlar (1939), Türk Güreşi ve Elli Yıl Önce Garp Âlemindeki On Yıllık Türk Kasırgası (1948), Dil Davası (1949), Mevlana (1954), İmtihan Veren Millete (Kastamonu’da verdiği bir konferansın metni, 1923; 1989), Kurtuluş Savaşında Yunanlılar ve Anadolu Rumları Üzerine Makaleler (Haz. M. Eski, 1999).