Milan Kundera

Milan Kundera

1929 yılında, Çekoslovakya'nın Moravya bölgesinde yer alan Brno şehrinde; orta sınıf bir ailenin mensubu olarak doğdu.  Babası Ludvík Kundera, 1948-1961 yılları arasında Brno Müzik Akademisi Müdürlüğü yapmış olan, ünlü müzikolojist ve piyanist Leoš Janáček'in öğrencisiydi.

Küçük yaşlarında piyano çalmayı öğrendi ve ilerleyen yıllarda kaleme aldığı tüm eserlerinde müziği belirleyici bir unsur olarak kullandı.

1945 yılında, henüz lise öğrecisi iken Rus şair Vladimir Mayakovski'nin bir şiirini tercüme etti. Bir şair olan Ludvik Kundera, Milan Kundera'nın kuzeni idi. Kuzeninin de etkisiyle ilk lirik şiirlerini aynı dönemde kaleme aldı. Şiirlerinden biri, 1946 yılında Mlade Archy adlı dergide yayımlandı.

Lise öğrenimini 1948 yılında, Brünn'de tamamladı. Yüksek öğrenimine Charles Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesinde devam etti. İki dönem sonra Film Akademisine geçti ve yönetmenlik alanındaki ilk makalelerini de bu süreçte yazdı. Görmüş olduğu politik baskı nedeniyle çalışmalarını durdurmak zorunda kaldı.

II. Dünya Savaşı'nın sonunda Komünist Parti'ye üye oldu ancak 1948 yılında partiden çıkarıldı. Partiden çıkarılma sürecinde başına gelenleri, Zert (Şaka) adını verdiği kitabında anlattı.

1956 yılında Komünist Parti'ye yeniden girdi ve 1976 yılında Václav Havel gibi birçok ünlü yazar ve sanatçıyla birlikte partiden ikinci kez ihraç edildi.

Prag Müzik ve Sanatlar Akademisinde görev alırken 1968 yılındaki Rus istilasından sonra görevinden uzaklaştırıldı. Politik baskılara daha fazla dayanamadı ve Fransa'ya göç etti. 1981 yılında Fransa vatandaşı oldu.

1979 yılında, Gülüşün ve Unutuşun Kitabı adlı eserini yayımladı ve bunun ardından Çekoslovak hükûmeti tarafından vatandaşlıktan çıkarıldı.

1981 yılında, Commonwealth Ödülü'nü Tennessee Williams'la paylaştı. Varolmanın Dayanılmaz Hafifliği, en bilinen romanı oldu ve 1988 yılında Philip Kaufman tarafından sinemaya uyarlandı.

Kundera, romanı bir olabilirlikler alanı olarak gördü ve dogmaları küçümseyen, onlarla alay eden bir tür olduğunu savundu. Okuruna daima, “Durumlar senin düşündüğünden karışık!” mesajını verdi.

1983 yılında Michigan Üniversitesi tarafından kendisine fahri doktora unvanı verildi. 1985 yılında Kudüs Ödülü’nü aldı.

Uzun süren hastalık sürecinin ardından, Paris'teki evinde 11 Temmuz 2023 tarihinde vefat etti.

Kundera, eserlerinde yer verdiği anltılarla birçok kitleye hitap etti. Eserlerinden bazı alıntılar, şu şekildedir:

“Mümkün olan tek bir direniş vardı: Dünyayı ciddiye almamak.”

“Cennete duyulan özlem insanın insan olmamaya duyduğu özlemdir.”

“Yaşadığı yeri terketme arzusundaki insan mutsuz bir insandır.”

“Sadece insan varlığının bilinmeyen bir parçasını ortaya çıkaran bir edebi eserin var olma nedeni vardır.”

“En anlamlı bakış, bir çift ıslak gözde saklıdır. Çok şey anlatır çünkü dil bağlanır, yürek konuşur.”

Eserleri:

Romanları: Şaka, Gülünesi Aşklar, Yaşam Başka Yerde, Ayrılık Valsi, Gülüşün ve Unutuşun Kitabı, Varolmanın Dayanılmaz Hafifliği, Ölümsüzlük, Yavaşlık, Kimlik, Bilmemek.

Kurgusal olmayan kitapları: Roman Sanatı, Saptırılmış Vasiyetler, Perde.

Oyunları: Jacques ve Efendisi.

Kaynak: AKBULUT, Fatma, and Bülent ÇAĞLAKPINAR. "Aidiyetsiz kahramanlar: Milan Kundera’nın Bilmemek romanında çoksesli anlatı." Litera: Journal of Language, Literature and Culture Studies 29.2 (2019): 159-176.

https://tr.wikipedia.org/wiki/Milan_Kundera

Presse, AFP-Agence France. "Czech Writer Milan Kundera Dies At 94". www.barrons.com