Ömer Fahreddin Türkkan

Ömer Fahreddin Türkkan


Ömer Fahreddin Paşa (Türkkan), 1868 yılında Bulgaristan’da doğdu. 93 Harbi’nden sonra ailesiyle birlikte İstanbul’a yerleşti. Mekteb-i Harbiye-i Şahane’yi (Harp Okulu) ve Erkan-ı Harbiye Mektebi’ni (Harp Akademisi) bitirdi. Ardından 1891 yılında kurmay yüzbaşı olarak Osmanlı ordusuna katıldı. Balkan Savaşı’nda Çatalca savunmasında ve Edirne’nin geri alınışında görev aldı.

I. Dünya Savaşı başladığında 4. Orduya bağlı 12. Kolordu komutanı olarak Musul’da bulunuyordu. 1915 yılında 4. Ordu komutan vekilliğine getirildi. Bu bölgede iken hem tehcire tabi tutulan Ermeniler’i yerleştirme işiyle uğraştı, hem de Urfa, Zeytun, Musadağı ve Haçin Ermeni isyanlarını bastırdı.

1916 yılında 4. Ordu komutanı Cemal Paşa tarafından Medine’ye gönderildi. Fahreddin Paşa elindeki kısıtlı imkânlara rağmen aldığı tedbirler sayesinde Medine’yi 2 yıl 7 ay savundu. Herhangi bir yağma ihtimaline karşı tedbir olarak, Medine’deki 30 parça Kutsal Emaneti 2000 askerin koruması altında İstanbul’a gönderdi. Medine’nin etrafı isyancıların eline geçmeye başlayınca İstanbul’daki hükümet, Medine’nin boşaltılmasını istedi. Fakat Fahreddin Paşa ’Peygamberin kabrinin bulunduğu Medine’deki Osmanlı Bayrağı’nı kendi elimle indiremem’ diyerek şehirden ayrılmayı kabul etmedi.

30 Ekim 1918’de Osmanlı Devleti Mondros Mütarekesini imzalayarak I. Dünya Savaşından çekildi. Mütarekenin 16. maddesine göre Fahreddin Paşa’nın teslim olması gerekiyordu. 72 gün daha Medine’yi savunmaya devam etti fakat şehir 13 Ocak 1919’da teslim oldu. Böylece Medine’de 400 seneden beri süren Türk hakimiyeti sona erdi.

İngilizler tarafından Türk Kaplanı ismi verilen Fahreddin Paşa, savaş esiri olarak önce Mısır’a daha sonra da Malta’ya gönderildi. 8 Nisan 1921’de Malta’da kurtulduktan sonra Milli Mücadeleye katılmak üzere Ankara’ya geldi. 9 Kasım 1921’de TBMM tarafından Kabil Büyükelçiliğine tayin edildi.

1936 yılında Tümgeneral rütbesi ile Türk Silahlı Kuvvetleri’nden emekliye ayrılan Fahreddin Paşa, 1948 yılında İstanbul’da vefat etti.