Rojhan Beken
Bengül Yağıbasan-Eleştirmen Rojhan Beken’ i pop kliplerini aratmayan ’Jana Dile min ’ isimli şarkısıyla tanımıştım.Bir sabah, bir Türk Müzik kanalında bir Kürt Sanatçı Kürtçe şarkı söyleyince şaşırmıştım da.Fakat hem sanatçı , hem de şarkısı bizim yıllardır tanıdık olduğumuz Kürt Müziğiyle pek yakın değil gibiydi. İlgilendim hemen.Klip bitiminde isim hanesinde ’Rojhan Beken ’ yazdığında artık internette arama motorunda bu ismi araştırmaya gelmişti sıra..Rojhan Beken , Mardinliymiş, İstanbulda yaşıyormuş, ilk albümü ’ LAWO ’ 2004 Eylül’de Kalan Müzik’ten çıkmış.İlk aldığım bilgiler bunlar olmuştu.Ve Neredeyse açtığım tüm web sayfalarında Rojhan Beken’den olumlu-olumsuz bahsediliyordu.Kürtçe Müziği dejenere ettiğinden şikayet edenlerle birlikte Ciwan Haco’yla kıyaslayıp Beken’e hemen farkında olmadan bir paye verenler de vardı.Ve tabi, sevenleri her zaman fazlaydı.İlk defa Kürtçe müziği Rojhan Bekenle dinlemeye başladığını açıklayanlar ağız birliği etmişcesine aynı şeyi savunuyorlardı:’Biz Bugüne kadar Kürtçe Müzikte dinleyecek bir şey bulamadık, anadilimizden uzakta kaldık,şimdi Rojhan Beken’le dilimizin müziğini dinliyoruz’ ... İşin garibi, Rojhan Beken’in de hikayesi buydu. O da daha önce Kürtçe Müzik dinlememiş ,Dengbêj Kültürü ile ilgilenmemiş, en çok dinlenen Kürt sanatçıları bile onun dinleme listesinde yer almamış.Bu durumun sebebini bir Türk gazetesinde ’Çünkü Anadilimde dinleyecek Müzik bulma zorluğu çekiyordum.Ben Hard Rock-metal dışında müzik dinlemem ’ diye açıklıyordu.
Anlaşılmıştı ki, Rojhan Beken’le onu sevenlerin ortak paydası şuydu:’Kürtçe Müzik’te rock Ve alternatif tarz eksikliğinden yıllarca anadil müizğinden uzakta kalmişlardı’ Rojhan Beken , diğer kürt sanatçıları arasında en şanslısı diyebiliriz. Reklamı ve tanıtımı çok zayıf olan bir dilin müziğini yapmak, on yıllarca kendini anlatmaya çalışmak demektir. Şanslı dedik çünkü tüm Türkiye gazetelerinde tam sayfa röportajları yayınlanlandı, tüm büyük tv kuruluşlarının anahaber bültenlerinde ilk sıralarda gösterildi, şarkı klibi ilk yayınlanan Kürtçe klip damgasıyla Türk Tv lerinde yayına girdi. Ve CNN Dünya Haberleri servisi’nde tanıtılarak dikkatlerin Rojhan Beken’de toplanması sağlandı. Açık söylemek gerekirse ben bu durumdan rahatsızdım.
Tarih sürecinde tüm Kürt sanatçılarımız yok saylırken ve görülmezken ne oldu da daha bir kaç aylık sanat hayatı olan bir Kürt bu kadar önde gösteriliyordu? Bunun sebebini bugün de çözebilmiş değilim, benim gibi merak edenler de meraklarıyla kaldılar. Şunu itiraf etmeliyim ki, Müziğini en baştan çok beğenmiştim ama bende sempati uyandırmamıştı, bana bir çeşit ’devlet sanatçısı ’ imajı canlandırmıştı. Hiç bir röportajında magazin içerikli konuşmamıştı ; hep anadilinden, anadilinin öneminden konuşuyordu ama yine de bende müziği dışında bir yakınlık bağı hissi kuramamıştı. Ve bir gün Rojhan Beken’i nihayet Kürt televizyonu Roj Tv ’de canlı izleme fırsatı yakaladık.Aylardır dinlediğim Kürt Sanatçı Kürtçe konuşamıyordu , iyi mi?Kurduğu her cümlede düzeltilmesi gereken bir kelime bulunuyordu.Hayal kırıklığına uğradım,gözümde fenomenleştirdiğim adam bu muydu? Biraz aceleci karar vermiştim galiba. Rojhan Beken ,Kürtçeyi son yıllarda öğrenmeye başlamış meğerse, Programda sohbet ettiği Berfin de uzun Kürtçe diyalog kurduğu ilk Kürt’müş.Hımm...
O zaman kalbimde tüm olumsuzluklar silindi işte. Ben de bir Kürt olarak aslında ondan daha iyi konuşamıyordum ama ondan farkım, O öğrenmeye çalışıyordu ben ise öğrendiğimi yeterli sanıyordum. Bu durumda Beken 1-0 öne geçti tabi ki.. Rojhan Beken, Kürtçe’yi kendi teknikleriyle ve tek başına öğrenmiş,Bir gün ’Kolay Kürtçe ’ isimli bir kitap bulmuş, gecelerce sabahlara kadar çalışmış, vazgeçmemiş. Teleffuz sorununu cd kartonetlerindeki yazıları takip ederek çözmüş. Zor iş. Adamdaki cesarete bak, bir de albümdeki 9 şarkınında sözlerini bu yeni öğrenilmiş Kürtçe’yle yazmiş. Program bittiğinde içimden ’Helal Sana Rojhan Be!!’ nidaları yükseliyordu. Kürt Gençliğinin anadilinden uzakta kaldığı bir gerçekti ve işte onları yeniden anadillerine yönlendirecek idol hazırdı: Rojhan Beken..
Ben o gün bu formülü kurduğumda her yerde bundan bahsedileceğinden habersizdim elbette. Ama nerde kürtçe öğrenmenin zorluğundan bahsedilse artık tek bir cümle kuruluyordu:’ Zor değil heval, bak Rojhan Beken tek başına öğrenmiş..’ Ya da Kürtçe öğrenmenin geç kalmişliğindan bahsedilse yine cümlede aynı kişi geçiyordu:’ Bak Rojhan Beken , daha yeni öğrenmeye başladı ve bülbül gibi de konuşuyor’ .. Kısacası bu formül artık tutmuştu, Kürtçe kelimesi artık Rojhan Beken’siz kullanılmıyordu. Dedik ya, Rojhan Beken şanslı başladı.bir yıl içerisinde Kürt gençliğinin sevgisini ve takdirini topladı. Festivallerin ve konserlerin aranılan ismi oldu. Ve ’ Evîna Azadî ’ albümü de şaşırtıcı bir hızla geldi. Politik unsurların çok önde olduğu bu albüm tam bir yakın geçmiş tarihi kataloğu gibi.. İçinde Amed ,Yüksekova , şemdinli olaylarının şarkıları ve resimleri, 12 yaşında katledilen Uğur Kaymaz için yapılan şarkı... ’Evîna Azadî’ albümünün en ilginç yanı da kartonet sayfalarında ’Birleşmiş Milletler çocuk Hakları Sözleşmesi’ nin yer alması. Rojhan Beken :’ Bu maddeler Türkiye tarafından ihlal edildi, bunu anlatmaya çalıştım’ diyor.
Kısacası O, bir anarşist rocker..Temmuz başında İsviçrede’ki festivalde onunla buluştuğumuzda şu sözlerini hiç unutmadım:’ Amacım Müzik yapmak değil. Söylemek istediklerim var, söylüyorum.Müzik benim için bir bahane. Değerlerime ve dilime yasak koyanlara kafa tutmak , onlarla savaşmak bana keyif veriyor. Kimse üstümde hükümran olamaz. Bir anarşist ancak inanırsa yapar.’ O’nun çılgın serseri veya aykırı görünüşlü olduğunu da sakın düşünmeyin. Çok efendi ,üniversite mezunu, saygılı ve sigara, alkol dahi kullanmıyor. Ama O bir anarşit ve Kürt Rocker..İlginç değil mi?! Rojhan Beken Hakkında Kısa Bilgi: Mardinli, Türk rock albümlerinde çok sayıda şarkıları yer aldı.Anadilini öğrenene kadar kendisi albü...
İLGİLİ ÖYKÜLER
