Seydi Ali Reis
(? - 1562): Şair, yazar. İstanbul’da doğdu. Ünlü denizcilerimizdendir. Barbaros Hayreddin Paşa’nın yanında çalıştı. Murad Reis’in ölümünden sonra donanma kumandanlığına getirildi. Basra’da donanmanın başına geçti. Hint denizinde çok üstün kuvvetteki Portekiz donanmasına yenilince Gucerat, Sind, Horasan, Irak-ı Acem, Maveraünnehir, İran yoluyla Türkiye’ye döndü (1557). Bu yolculuk üç yıl sürdü. Seydi Ali Reis yolda gördüklerini anlattığı Mir’atü’l-Memâlik (Memleketlerin aynası) adlı eserini Kanunî Sultan Süleyman’a sundu. Bu eserinde hem geçtiği yerleri tanıtmış, hem duygu ve düşüncelerinin anlatarak yer yer şiirlerini serpiştirmiştir. Eser edebî bir karakter taşır. Seydi Ali Reis’in astronomi ve matematikle de ilgili eserleri vardır.Eserleri: Mir’at-ı Kainat (Denizcilikle ilgili), Hulâsatü’l-Hey’et (Ali Kuşçu’dan çevirdi, astronomi ve matematikle ilgili), Muhit (Coğrafya ile ilgili), Cihannümâ (Coğrafya), Mir’atü’l-Memâlik (1895’te basıldı, özetini M. N. Özön Hindelinden İstanbul’a adıyla yayınladı, yeni baskısı Tercüman 1001 Temel Eser arasında çıktı, haz. Necdet Akyüz, 1975; doktora tezi: Mehmet Kiremit, Mir’atü’l-Memâlik-Seydi Ali Reis-İnceleme-Metin-İndeks, 1990).
İLGİLİ ÖYKÜLER
