Bekir Topaloğlu
1936 yılında Trabzon Çaykara Holo’da (Dernekpazarı) doğdu. Dedesi Mehmet Hanefi Kutluoğlu’ndan hıfzını bitirdikten sonra tecvid okuyup tashih-i huruf yaptı. Aynı yerde ilk öğrenimiyle birlikte dedesinden Arapça ve dini ilimler tahsil etti, medrese geleneğine göre şer’i ilimlerden icazet aldı. Bir yıl dedesinin yanında müderris kalfalığı yaptıktan sonra iki yıl kadar Trabzon’un bir merkez köyünde imam-hatiplik yaptı. 1952 yılında İstanbul İmam-Hatip Okulu’na girdi, 1959’da mezun oldu. Bu öğrenciliği sırasında Diyanet İşleri Başkanlığı merkezinde açılan vaizlik imtihanını kazanarak İstanbul’un muhtelif camilerinde, üç Ramazan da Manisa-Saruhanlı’da fahri vaizlik yaptı. 1959-1963 yılları arasında İstanbul Yüksek İslam Enstitüsü’nde yüksek öğrenimini bitirdi. Bu öğrenciliği sırasında da imam-hatiplik görevi yaptı. 1963-1966 yılları arasında İstanbul İmam Hatip Okulu meslek dersleri öğretmenliği yaptı. Bu arada ilk eseri olan “İslâm’da Kadın” kitabını yazdı. 1966 yılı başında mezun olduğu Yüksek İslam Enstitüsü’ne Kelâm asistanı oldu. Aslen Faslı olup sonradan Türk vatandaşlığına alınan Prof. Muhammed Tanci idaresinde “İslam Kelâmcıları ve Filozoflarına Göre Allah’ın Varlığı” adlı tezini hazırladı. Bir taraftan da derslerini Arapça takrir eden hocasının tercümanlığını yaptı. İki yıllık yedek-subaylık görevinden sonra 1971 yılında tezini vererek İstanbul Yüksek İslam Ensitüsü Kelâm öğretmenliğine atandı. Buradaki görevi sırasında eğitim-öğretim çalışmaları yanı sıra çeşitli eserler yayımladı, branşında asistanlar yetiştirdi, yurt içinde ve yurt dışında seminer, kurs ve ilmi kongrelerde görev aldı, konferanslar verdi. Marmara Üniversitesine bağlı İlâhiyat Fakültesi'nde doktor unvanını aldı ve aynı yıl yardımcı doçent, 1986 yılında da doçent oldu. 1988 yılında İslâm Felsefesi anabilim dalında, 1993 yılında da Kelâm Anabilim dalında profesör oldu. Bir süre aynı fakültede bölüm başkanlığı da yaptı. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisinde İnceleme Kurulu Başkanlığı, Kelâm-Mezhepler Tarihi ilim heyeti başkanlığı ile telif ve redaksiyon görevlerini yürüttü. 10 Mart 2016 Tarihinde İstanbul'da vefat etti.
Yayımlanmış Eserleri: 1. İslâm Kelâmcıları ve Filozoflarına Göre Allah’ın Varlığı
2. Nureddin es-Sâbûnî ve el-Bidâye fî Usûli’d-din (biyografi ve ilmi neşir).
3. Mâtüridiyye Akâidi (el-Bidâye’nin Tercümesi).
4. Kelâm İlmi-Giriş.
5. İnsan Kâinat ve Ötesi (A.C.Morrison’dan tercüme).
6. İslâm’da Kadın.
7. Dinî sohbetler.
8. İslam Tarihinden Yapraklar
9. Nesillerin El Kitabı
10. Arapça Dilbilgisi, I-IV (H. Karaman’la birlikte)
11. Arapça Okuma ve Eski Metinler Kitabı (H. Karaman’la birlikte)
12. Arap Dili ve Edebiyatından Tercümeler (H. Karaman’la birlikte)
13. Arapça -Türkçe Yeni Kamus (H. Karaman’la birlikte)
14. Kelile ve Dimne: Metin-Tercüme (H. Karaman’la birlikte)
15. Cumhuriyet Devrinde Yayınlanan Dinî Eserler Bibliyografyası, (O. Öztürk’le birlikte)
16. Ebû Mansûr el-Mâtürîdî, Kitâbu’t-Tevhid Tercümesi
17. Ebû Mansûr el-Mâtürîdî, Kitâbu’t-Tevhid tahkikli neşri (Muhammed Aruçi ile birlikte)