Aleksandr Sergeyeviç Puşkin
Aleksandr Sergeyeviç Puşkin
6 Haziran 1799’da Moskova’da doğdu. 1811’de, imparatorluk lisesi olan ve Fransızca eğitim veren Tsarskoye Selo’ya girdi. Fransız şiirinin etkisinde kalarak yazdığı şiirler lisedeyken döneminin ünlü şairlerinin dikkatini çekti. Bir ara Dışişleri Bakanlığında görev alan Puşkin, şiirleri yüzünden Kafkasya’ya sürdürüldü. İngiliz şair Byron’un şiirlerini okuyan Puşkin’in bu dönemde yazdığı Kavkazsky Plennik (Kafkas Esiri, 1821), Ruslan i Ludmilo ve Bahçisaraysky Fontan (Bahçesaray Çeşmesi, 1822) adlı eselerinde Byron’un romantik etkisi görülür. Puşkin’in sürgün hayatı 1820-1823’de Kişinev, 1823-1824’de Odesa’da sürdü. Odesa’da yaşadığı maceralı hayat sebebiyle bu defa annesinin Mihaylovskoye’deki çiftliğine sürüldü. Burada toplumdan uzak yaşayan Puşkin Rus folklorunu öğrendi. 1824’de Kafkasya’dayken başladığı, konularını tarihten alan hikâye ve şiirler yazdı. Şiirlerinin hemen her biri Rus edebiyatında yeni bir sayfa açtı. 1831’de evlenerek St. Petersburg’a yerleşti ve yeniden bir devlet dairesinde görev aldı. Tsigani (Çingeneler, 1824) adlı uzun şiirini tamamladı. Gene bu dönemde tarihî oyun olan Boris Godunov’u (1824-1925) yazdı. 1825 yılında Dekabrist hareket bastırıldı, bu harekete katılmadığı için Puşkin’in Moskova’ya dönmesi kabul edildi. Yeni Çar I. Nikolay, şairin kendi denetiminde olmak şartıyla şiir yazmasına izin verdi. Bu tarihten sonra tarihî konulara döndü: Poltava (1828), Yüzbaşının Kızı’nı (1836) yayınladı. Fransız asıllı d’Anthès’le yaptığı bir düelloda yaralanan Puşkin birkaç gün sonra öldü. Puşkin, edebiyatın hemen her dalında eserler verdi. Modern Rus edebiyatının kurucusu sayılır. Türkçeye çevrilen başlıca eserleri: Kar Fırtınası, Acemi Bir Köylü Kızı, Seçme Yazılar, Biyelkin’in Hikâyeleri, Dubrovski, Yüzbaşının Kızı, Pugaçov İsyanının Tarihi, Mısır Geceleri, Çingeneler, Küçük Tragedyalar, Maça Kızı, Erzurum Yolculuğu, Boris Godunov, Altın Balık (Masallar), Atış, Mozart ve Salieri, Yevgeniy Onegin (Kanşaubiy Miziev-Ahmet Necdet, 2003)