Ali Naili Erdem

Ali Naili Erdem

17 Şubat 1927 tarihinde, İzmir Kemalpaşa’da doğdu. Baba adı Halit, anne adı ise Nedime’dir. Babası hukuk öğrenimini yarıda keserek Çanakkale Savaşı’na katılmış ve bir kulağını kaybetmiştir.

İlköğrenimini 1939 yılında, Kemalpaşa İlkokulunda; ortaöğrenimini 1943 yılında Tilkilik Ortaokulunda tamamladı. Liseyi bitirdikten 1 yıl sonra Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesine girdi ve buradan 1951 yılında mezun oldu.  Askerlik görevini tamamladıktan sonra memleketine dönerek avukatlık yapmaya başladı. Mesleğinde babasının, “Hukukunu kaybeden bir millet, yaşama hakkını kaybeder.” nasihati ile hareket etti. 

Üniversite yıllarında siyaset ile ilgilenmeye başladı. Memleketi Kemalpaşa’ya döndükten sonra Demokrat Partiye kaydoldu ve siyasi faaliyetlerde yer almaya başladı. 1954’te Demokrat Parti ilçe başkanı seçildi. 1960 Darbesi sonrası birtakım sıkıntılar yaşadıktan sonra Adalet Partisi’ne katılarak siyasi faaliyetlerini aynı çizgide devam ettirdi. Adalet Partisi’nin kurulma sürecinde siyasete girmeye karar verdiğinde çevresindeki insanlar kendisine alayla yaklaştı ancak Erdem, kendi ifadesiyle “her ilden birkaç cesur adamla” teşkilarını kurdu. Bu kişilerin içerisinde Ahmet İhsan Kırımlı, Cihat Bilgehan, Cihat Turgut, Mevlüt Yılmaz, Mehmet Zeki Yücetürk vardı. Erdem’e göre “haksızlık karşısında sükût içinde kalmak, insan olmaya yakışmaz” idi.

1961 Türkiye Genel Seçimleri sonucu Adalet Partisi sıralarından 1.(XII) dönem milletvekili seçildi. 

Suat Hayri Ürgüplü başkanlığında kurulan 29. Türkiye Hükûmeti’nde Sanayi Bakanı olarak görev aldı. Bu dönemde Almanya’ya gidip sanayi faaliyetlerini inceledi. 1965 Türkiye Genel Seçimleri sonucu 2. (XIII) dönem milletvekili olarak görev aldı. Süleyman Demirel başkanlığında kurulan 30. Türkiye Hükûmeti’nde Çalışma Bakanı idi. 1969 Seçimleri sonucu 3. (XIV) dönem milletvekili seçildi.

Nihat Erim’in istifası sonrası Suat Hayri Ürgüplü yeni hükûmeti kurmakla görevlendirildi. Kurulacak bu yeni kabinenin listesinde Ali Naili Erdem de Başbakan Yardımcısı olarak yer alacaktı ancak bu hükûmet listesi Cumhurbaşkanınca reddedildi. 

Naim Talu başkanlığında kurulan 36. Türkiye Hükûmeti’nde ikinci defa Çalışma Bakanı olarak görev aldı. 1973 Seçimleri ile birlikte 4. (XV) dönem milletvekili olarak yeniden Meclis’e girdi. 39. Türkiye Hükûmeti’nde Milli Eğitim Bakanı olarak yer aldı. 1977 Türkiye Genel Seçimlerinde son kez Meclis’e girdi. 

Siyasetçiliğin yanı sıra şairlikle de ilgilendi. “Fikirler, Töre, Kemalist Ülkü, Çınar, Türk Edebiyatı, Ajans Türk, Gülpınar, İlk Yaz, Çaba, Şiir Defteri” ve “Çağrı” gibi birçok dergide şiirleri yayımlandı. 

Eserleri:

Bu Toprağın İnsanları (1972)

Sevda Kuşatması (2002)

Siyasetin Yollarında (2004)

Bir Sevgidir Yaşamak (2014)

 

Ali Naili Erdem: “Atatürksüz bir Türkiye olamaz. İslam gönül hazinem, devrimler akıl dünyamın hazinesidir. Ne İslam’dan vazgeçeceğiz ne Atatürk’ten.”

“Çeyrek ekmekle büyümek mecburiyetindeydik. Zor yıllardı ama Türk olmanın gururu içindeydik. Bu dönem milliyetçi düşüncelerle Türk insanı yetişmesi, cehaletin yenilmesi konusunda açılan Türk ocaklarını kapayıp halkevlerini açtılar. Halkevinde Batı ve Doğu dünyası klasiklerini öğreniyor, kültür adamı olarak yetişiyordunuz. Bununla beraber o dönem milliyetçi derneklerin kapatılmasına çok kızmıştım. İsmet Paşa’nın karşısına çıkıp onunla dövüşmeye karar vermiştim!”