Aliosman Ayrantok

Aliosman Ayrantok


(Varna, 1878 - Hacıoğlupazarcığı, 1952)
Takma adı AYRANTOK olan Aliosman Hacıveliev’in 1877/78 yıllarında doğduğu tahmin edilmektedir. Varna’ya bağlı Beypınar (Srediş) köyünde doğdu. İlkokul ve rüştiyeyi bitirdikten sonra İstanbul’da lise ve ticaret okullarında okudu. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ne iki yıl devam etti, mezun olmadan Bulgaristan’a döndü.

Dobruca’nın 1913 yılında Romanya’ya devredilmesinden sonra Tuna boyunda bulunan Silistre şehrinde 30 yıldan fazla öğretmenlik yaptı.

Dobruca Türkleri’nin kültürel kalkınmasında Aliosman Ayrantok’un büyük katkıları vardır. "Dobruca" (1919), "Tuna" (1925), "Hak Sözü" (1929), gazetelerinde yazılar yazdı. Yakın dostu ve şiirde takipçisi olan Mehmet Müzekkâ Con’un çıkardığı "Çardak" gazetesinin edebiyat bölümünü idare etti.

1952 tarihinde Hacıoğlupazarcık’a (Dobriç şehrine) bağlı Sarınebiyurtluk (Onogur) köyünde öldü. Aliosman Ayrantok’un şairliği Bulgaristan Türkleri edebiyatının iki dönemine rastlar. Şair, İkinci Dünya Savaşı’ndan önce ve bu savaştan sonra Bulgaristan’da komünist rejimin hakim olduğu yıllarda yaratıcılığını sürdürdü. Savaş öncesi yıllarda yukarıda adı geçen gazetelerde yayımladığı şiirlerinde daha geniş konulara temas edebildiyse de, komünist rejim idaresi yıllarında genellikle "Yeni Işık" gazetesinde yayımladığı şiirlerinde konu darlığı, sınırlı düşünce, hakim sisteme ayak uydurmak eserlerinin göze çarpan özellikleridir.

Bulgaristan’da Türk halkının sosyal hayatını kendine konu olarak seçen şair, aşk şiirinde başarılı oldu. Şiirlerini tamamiyle Türk halk şiiri tarzında, hece vezniyle yazdı. Türk halk şiiri tarzında, hece vezniyle yazdı. Türk halkı, Ayrantok’un bu şiirlerini sevdi ve kahve köşelerinde, oda muhabbetlerinde, düğün ve derneklerde seve seve okudu, şaire saygı besledi. Şairin gazete ve dergi sayfalarında bulunan yazılarının bir bölümü şair Mülâzım Çavuş’un çalışmaları sayesinde toplanmış, ancak halen basılmamıştır.