Dean Acheson
ABD’li devlet adamı (Middletown 1893- Maryland 1971). 1915’te Yale Üniversitesi’ni, 1918’de Harvard Hukuk Okulu’nu bitiren Dean Acheson, ABD Yüksek Mahkemesi’nde yargıç Louis D. Brandeis’ın özel sekreterliğini yaptı. 1921’de YVashington’daki önde gelen hukuk bürolarının birinde çalışmaya başladı. 1933’te başkan Franklin D. Roosevelt tarafından hazine müsteşarlığına atandı. Hukuk bürosu ile çalıştığı kısa dönemlerin dışında Dışişleri Bakanlığın’da görev yaptı. Dışişleri bakanı George C. Marshall’ın yardımcılığına getirilip, ABD’nin İkinci Dünya Savaşı sonrasında uyguladığı dış siyasetini hazırlayanlar arasında yer aldı. Batı Avrupa’da savaş yaralarının sarılması için Marshall Plam’nın hazırlanmasına önemli katkılarda bulundu.
Başkan Harry S. Truman tarafından 1949’da G. C. Marshall’ın yerine Dışişleri bakanlığına atanan D. Acheson, 1949’da NATO’nun kurulmasını destekleyerek, komünizmin yayılmasını durdurma siyasetini sürdürdü. 1950’de Sovyetlerin Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’ni boykot etmesine dayanarak ABD’nin Kore Savaşı’na müdahale etmesine BM desteği verilmesini sağladı. Savaştan yararlanarak, ABD ve NATO güçlerinin yayılmasını, Batı Almanya’nın yeniden silahlanmasını gerçekleştirdi. Japonya’yla barış antlaşması imzalayarak ve Fransa’yı Çinhindi’nde destekleyerek komünizmi durdurma siyasetini Doğu Asya’ya da yaydı.
Bu arada, meslek yaşamının başından beri komünizm karşıtı bir siyaset izlediği halde, komünistlerin Çin’de iktidarı ele geçirmesine fırsat tanımakla suçlandı. Kore’deki askerî gerilemelerin bu eleştirileri artırmasına, hattâ senatör Joseph McCarthy’nin işi tanınmış komünistleri Dışişleri Bakanlığı’nda koruması altına almakla suçlamaya kadar vardırmasına karşın, Truman yönetiminin sonuna kadar Dışişleri bakanlığında kalmayı başardı. 1953’te görevinden ayrılmakla birlikte, sonraki başkanlara da sık sık danışmanlık yaptı.
Başlıca yapıtı: Özyaşamöyküsel bir kitap olan Presentatthe Creation{Yaratılışta Vardım, 1969; Pulitzer Ödülü).
