Harika Lifij
7 Nisan 1896 tarihinde Amasya'da doğdu. Babası Amasya'ya tayin edilen ilk hükûmet tabibi olan Doktor Seyit Ahmetzade İbrahim Şazi Bey, annesi Melek Hanım'dır. Kardeşlerinden Nijat, Türk heykelciliğinin arasında yer alan bir sanatçıdır. Amasya'da gönderilebileceği bir okul olmadığı için öğrenimine bir erkek okulunda başladı. Ailesi, 1905 yılında İstanbul'a taşındıktan sonra, o yıllarda kızların resim eğitimi alabildikleri tek eğitim kurumu olan İstanbul Kız Öğretmen Okulunda öğrenim gördü.
Resim dersini ilk kadın ressamlardan olan Müfide Kadri’den aldı. İnas Sanayi-i Nefise Mektebi’nde konuk öğrenci oldu ve Nazmi Ziya’dan dersler aldı. Türk resminde erken örnekleri 1914 Kuşağı’nda görülen mitolojik, alegorik resimleri genç yaşında yapmaya cesaret etti, 1914 yılında 18 yaşındayken Osmanlı İmparatorluğu’nun ilk deneme okulları olan İstanbul’da Numune Mektebine resim öğretmeni olarak atandı.
1916’dan itibaren dönemin önemli sergilerine Şazi Sirel veya Harika Hanım adıyla katıldı. İlk kez 1916 yılında, Galatasaray Sergisi’ne Ahenktar Sesler adlı resmiyle katıldı. Aralık 1917’den Ocak 1918 tarihine kadar açık kalan Savaş Resimleri Şişli Atölyesi Resim Sergisi için mitolojik konulu resimler yaptı. Ardından Avrupa’da Türk ressamları tarafından açılacak ilk sergi olan Viyana Sergisi'ne katılmak üzere davet edildi. Ruşen Zamir Hanım’la bu sergiye eserleri seçilen iki kadın sanatçıdan biri oldu. Yedi kişilik jüride Ruhi (Arel), Hikmet (Onat), Feyhaman (Duran), İbrahim (Çallı) ve Avni (Lifij) bulunmaktaydı. Avni Lifij ile bu sırada tanıştı. Viyana Sergisi’ne İlahlar Eğleniyor, Ahenk, Yeşilköy’den Manzara, Taslak, Selvi Ağacı, Sabah isimli çalışmalarla katıldı. Viyana Üniversitesi’nde 1918’de açılan Viyana Sergisi’ne yirmi sanatçı ile birlikte katıldı.
11 Temmuz 1919'da Avni Lifij’le nikâhlandı. O sıralar salgın olan İspanyol gribi nedeniyle 25 Mart 1922 yılında tören yaparak evlendiler. Mezun olduğu İstanbul Kız Öğretmen Okulunda 1920'de resim öğretmenliğine başladı. Muazzez Bey’in özel atölyesine devam etti, burada hocalık yapan Nazmi Ziya, Mehmed Ruhi ve Feyhaman Duran’dan da sanat eğitimi alarak kendini geliştirdi. Hocalarının eğilimlerinin empresyonizm etkili olmasından etkilendi. 19 Ekim 1923’te Ankara’da Türk Ocağı binasında açılan ilk resim sergisine de katıldı. Ramazan Gecesi isimli eseri sergi yazısında övülmeye layık yapıtlar arasında gösterildi. 1924'te Ankara'da düzenlenen Ankara Sanayi-i Nefise Meşheri adlı sergiye dört eseri ile katıldı.
Avni Lifij’i 1927 yılında kaybettikten sonra resim çalışmalarını ikinci plana attı ve kendisini eşinin adını ve resimlerini yaşatmaya adadı. Numune okullarında öğretmenliğe devam etti, 37 yıl öğretmenlik yaptıktan sonra 1951 yılında emekli oldu. O vakte kadar etüt resim çalışmalarına devam etse de 1957 yılından sonra resim yapmayı tamamen bıraktı.
İLGİLİ ÖYKÜLER
