Rebia Arif Bilgin
1903 yılında doğdu. Rahime Hanım ile 1895’te Selanik’te Asır adıyla çıkmaya başlayan Yeni Asır gazetesinin kurucularından Abdurrahman Arif’in kızıdır. Ailesi, Lozan Antlaşması’ndan sonra mübadele hükümlerine uygun olarak Selanik’ten ayrılan ve Eylül 1924’te İzmir’in Pasaport İskelesi’ne ayak basan Lozan Muhacirlerindendi. Babası Abdurrahman Arif'in gelmesiyle birlikte Yeni Asır, İzmir'de çıkmaya devam etti.
Rebia Arif, henüz genç yaşlarındayken Yeni Asır’ın daimî yazar kadrosunda yer aldı. Özellikle kadın hakları, sosyal ve siyasi meselelerle ilgili yazılarının dışında roman tefrikalarıyla ön plana çıktı.
Mina adlı romanının, yazarın ilk romanı olduğu tahmin edilmektedir.
Yeni Asır gazetesinin Kadın ve Moda sayfasının sorumlusu, Rebia Arif idi. Dönemin ünlü kadın yazarlarından biri olan Rebia Arif, “Kadın ve Moda” sayfasının dışında birinci sayfada “Biz Kadınlar” başlığı altında kadın haklarını savunan yazılar da kaleme aldı. Kadınlara haklarının yeni yeni verilmeye başlandığı yıllarda yazılarıyla kadınları sürekli olarak uyardı ve kaleme almış olduğu köşe yazılarında da bu değişime dikkat çekti: “Kadının içtimaî mevkiini tanımak istemeyen eski idarelerin tazyikini düşünelim. Dün ezilen kadın bir hiçten ibaretti. Bugün yeni Türk kadını her şey olmaya namzettir.”
Ekim 1930’da gerçekleşen belediye seçimlerinde Ahenk gazetesinin sahibi Cevriye İsmail’le birlikte Serbest Cumhuriyet Fırkası’nın İzmir merkezinden belediye meclisi üyesi adayı olarak gösterildi ancak seçimi kazanamadı.
Fransızca ve Rumcaya ana dili seviyesinde konuşabilecek kadar hâkimdi. Nisan 1931’de İzmir Türk Ocağı’nda Tokadizade Şekip’in başkanı olduğu, İzmirli edebiyatçıları bir araya getirmek maksadıyla kurulan Edebiyat Cemiyeti’nin de bir üyesi idi.
Yeni Asır’ın 5 Şubat 1932 tarihli sayısında yer alan “Mekteplerimiz ve Himaye Heyetleri” başlıklı yazıda Hakimiyet-i Milliye himaye heyetinin yoksul çocuklar için gerçekleştirdiği yardım faaliyetleri üzerinde durarak halkı bu tür yardımlar için teşvik etmeye çalıştı. Romanlarında da çocuk eğitimine önem veren, yoksul çocukları himaye eden karakterlere yer verdi.
1920-1930 yılları arasında Ahenk gazetesinin imtiyaz sahibi olan Cevriye İsmail, 30 Mart 1929 tarihli Ahenk gazetesinde “Kadın Anne” imzasıyla Rebia Arif ’e ithafen “Acaba Çok Acı mı Olur?” başlıklı bir yazı kaleme aldı.
Rebia Arif, yedi ay süren ızdıraplı bir hastalık sonucu 22 Eylül 1936 tarihinde vefat etti.
23 Eylül 1936 tarihli Yeni Asır’da ölüm haberi “Çok Elim Bir Kayıp: Rebia Arif Bilgin Hayata Gözlerini Kapadı” başlığıyla verildi.
Kaynak: ÇAĞIN, Şerife; GÜRMAN-ŞAHIN, Asuman. Rebia Arif Bilgin’in Kadın Tipleri Romanında İzmirli Gazeteci-Yazar ve Mühendis-Tayyareci Kadınlar. Zemin, 2021, 1: 98-116.
İLGİLİ ÖYKÜLER
