Yusuf Hikmet Bayur

Yusuf Hikmet Bayur

1881 yılında İstanbul’da doğdu. Türk devrim tarihi konusundaki çalışmalarıyla tanındı. Son Osmanlı sadrazamlarından Kamil Paşa’nın torunuydu. Mekteb-i Sultani’de öğretmenlik yaptı. Kurtuluş Savaşı’nda Salihli cephesinde çarpıştı. TBMM’nin açılmasından sonra, 1 Ekim 1920’de Dışişleri Bakanlığı Siyasi İşler Genel Müdürü oldu. Londra ve Lozan Konferanslarında Türk kuruluna danışmanlık etti.

1923’te Londra Büyükelçiliği Danışmanlığına, 1925’te siyasal temsilci olarak Belgrad Ortaelçiliğine atandı. 1917’de Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği, 1928’de Kabil büyükelçiliği, 1932’de ikinci kez Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri oldu.

1933’de Manisa Milletvekili seçildi ve Ekim 1933-Temmuz 1934 arasında Milli Eğitim Bakanlığı görevini üstlendi. 1933 Üniversite Reformu ile bütün üniversite ve yüksekokullara zorunlu ders olarak konan Türk İnkılâp Tarihini okutmakla görevlendirildi. Daha sonra Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’nde Hint Tarihi Ordinaryüs Profesörü oldu. 1946’da Cumhuriyet Halk Partisi’nden ayrıldı. Temmuz 1948’de kuruluşuna katıldığı Millet Partisi’nin iki yıl Genel Başkanlığını yaptı(1948-50).

Bu partinin yayın organı olan "Kudret" gazetesinin de başyazarlığını yaptı. 1952’de partiden ayrıldı. 1954 ve 1957 seçimlerinde Demokrat Partiden bağımsız Manisa Milletvekili seçildi. 27 Mayıs 1960’tan sonra Demokrat Partililerle Yassıada’da yargılanıp hüküm giydi.

1963 affıyla serbest bırakıldıktan sonra siyasal yaşamdan çekildi. Türkiye Devleti’nin Dış Siyasası (1934), Türk İnkılâp Tarihi (1940-67, 3 cilt), Hindistan Tarihi (1946-50, 3 cilt), Atatürk, Hayatı ve Eseri (1963), XX. Yüzyılda Türklüğün Tarihi ve Acun Siyasası Üzerine Etkileri (1974), başlıca kitaplarıdır. 27.10.1933-8.07.1934 tarihleri arasında Türk Dil Kurumu başkanlığı yapan Yusuf Hikmet Bayur 1980 yılında öldü.