Coşkun Güla
Azim ve kararlılığa adanmış bir yaşamCoşkun Güla, Anadolu müziğinin, geleneksel bağlama icrası ve yapımının, ülkemizdeki en önemli temsilcilerinden biridir.
1944 yılında, Ankara’da doğmuş; yüksek öğrenimini, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi’nde, Ziraat Yüksek Mühendisi olarak tamamlamıştır.
Çocuk yaşlarda başlayan bağlama çalma merakı, ilerleyen yıllarda tüm yaşamını derinden etkiler ve yaşam tarzını belirler. Aynı yıllar içinde, bağlamanın yapımıyla da yakından ilgilenmeye başlar. Yetiştiği dönemde, halkevleri, kültür-sanat konularında olduğu gibi halk müziği alanında da, ülkenin en etkin kurumudur. Güla, halkevleri çalışmalarında yer alır; burada çeşitli yerel sanatçılarla tanışma olanağı bulur. Kısa sürede, emsalleri arasında dikkat çeker ve eğitici kadroya katılır.
O dönemlerde iyi bir radyo dinleyicisi olan Güla, Nida Tüfekçi’den çok etkilenmiştir. Aslında bu etkilenme karşılıklı olmuş, Tüfekçi de, Coşkun Güla adını, çeşitli çevrelerden duymaya başlamıştır. Sonunda birgün - Güla, o yıllarda Atatürk Lisesi’nde halk müziği korosu çalıştırmaktadır- Tüfekçi, bizzat gelir ve çalışmayı izlemek istediğini belirtir. Sonrasında sıkı bir dostluğa dönüşecek olan bu tanışma, Coşkun Güla adına da çok anlamlıdır. Güla o sıralarda, Tarım Bakanlığı bünyesindeki Teknik Tarım Müdürlüğü’nde görev yapmaktadır. Nida Tüfekçi, bir süre sonra, Güla’ya TRT’de uzman olarak çalışması önerisinde bulunur. Bu öneriyle birlikte Coşkun Güla, bir yandan Bakanlık’taki görevini sürdürmeye, bir yandan da TRT’de uzman olarak çalışmaya başlar. TRT’ye 81. Dönem olarak alınan sanatçıların yetişmesinde, Güla’nın uzmanlık döneminin payı vardır. Uzmanlığı sırasında, özellikle derleme bantları üzerinde çalışmalar yapar. Orijinlerden büyük çapta etkilenir ve bu etkilenme O’nun halk müziği anlayışı ve icrası üzerinde de etkili olur.
1979’a gelindiğinde, Coşkun Güla, bürokrat kimliğinden sıyrılır ve çevresindeki pek çok insanın, bir dershane kurması yönünde ki taleplerini de dikkate alarak, "Coşkun Müzik Eğitim, Öğretim ve Araştırma Merkezi" adını verdiği dershaneyi kurar. Bu dershane, kurulduğu andan başlayarak, halk müziği ve bağlama adına gerçek anlamda bir "okul" olmuş, sayısız insan, bu merkezin sağladığı eğitim olanaklarından yararlanmıştır. Bircan Pullukçuoğlu, Okan Murat Öztürk, Sümer Ezgü, Mehmet Üçer, Tolga Çandar, Gülşen Kutlu, Fatih Kısaparmak, Belkıs Akkale gibi günümüzün tanınmış sanatçılarıyla, Musa Eroğlu, İhsan Öztürk gibi hocalar da, bir dönem Coşkun Güla’nın bilgi ve birikiminden yararlanmışlardır.
Dönemindeki çoğu bağlama yapımcısını derinden etkilemiş, kılavuzluk etmiştir. Musa Usta, Kemal Usta, Mehmet Usta, Zekeriya Usta gibi birçok yapımcının gelişmelerine yardımcı olmuştur. Bütünüyle kendine özgü bir form ve standart anlayışı geliştirmiş; tür ve ölçüleri belirli bir sisteme sokmuştur. Bağlama yapımında kulanılacak malzemelerin niteliği üzerine de araştırma ve deneyler yapmıştır. Bugün Türk müziği konservatuarlarının, çalgı yapım bölümünce de benimsenmiş olan sistemde, büyük çapta onun çalışmalarının izleri vardır.
Coşkun Güla’nın, önem verdiği konulardan bir diğeri, bağlamalardaki tel boyu ve perde ayarlarıdır. Bağlamalarda sap ve tel boyu ilişkilerine göre geliştirdiği "perde ayarları" çizelgesi, büyük bir yaygınlık ve kabul görmüştür. Bağlamalarda kullanılacak tellerin kalitesine de özel bir önem vermiştir. Nitelikli sırma tellere duyduğu gereksinimle, makine mühendisi bir arkadaşımdan da yardım alarak, bam teli üretmek için özel makineler geliştirmiş; telleri çap ve uzunluklarına göre sınıflandırmıştır. Ürettiği bam telleri, benzersiz kalite farkıyla, profesyonel icracıların, hala tercihi durumundadır.
Halk müziği ve bağlama alanlarında Coşkun Güla, önemli bir öncü rol üstlenmiştir. Yetiştiği kuşağın bir aydını olarak, yalnızca geleneği sürdürmekle yetinmeyip, geleneği dönüştürme yönünde de büyük çaba sarfetmiştir. Bu anlamda çok sayıda akademik düzeyli makale kaleme almış, bunlar, değişik yayın organlarınca yayımlanmıştır. Çeşitli bilimsel toplantılara (kongre, sempozyum, vb) ve TRT Danışma Kurulları’na sunulmuş bildirileri; birçok dergi ve gazetelerde yayımlanmış makale ve röportajları bulunmaktadır. Uzunca bir süre, halk müziği kaynaklı bir solfej metodu için hazırlıklar yapmış ancak 1996 yılında geçirdiği ağır rahatsızlıktan sonra, bu konu üzerindeki çalışmaları kesintiye uğramıştır. Halen Ankara Necatibey Caddesi’ndeki dershanesinde eğitim vermeye devam etmektedir.
İLGİLİ ÖYKÜLER
