Süleyman Paşa

Süleyman Paşa

(1838 - 1892): Yazar. İstanbul’da doğdu. Harbiye Mektebini bitirdi (1859). Bosna, Hersek ve İşkodra’da subaylık etti. Girit isyanının bastırılmasında başarı gösterdi. 1873’te askerî okul nazırı oldu ve okul programlarında önemli yenilikler yaptı. Abdülaziz’in tahttan indirilmesinde rol oynadı. II. Abdülhamid bu sebeple rütbesini müşirliğe yükseltirken Bosna-Hersek’e kumandan tayin ederek İstanbul’dan uzaklaştırdı (1876). Karadağ isyanını bastırdı. Şıpka’da Rusları yenerek "kahraman" sıfatını aldı. Tuna ve Balkan orduları komutanı olarak Ruslara yenilince II. Abdülhamid tarafından mahkemeye verildi. Bağdat’a sürüldü. 14 yıl kaldığı bu şehirde öldü.

Süleyman Paşa Tanzimat devrinin önde gelen Türkçülerindendir. İslâmlıktan önceki Türk tarihinin okul kitaplarında yer almasını sağlamıştır. Türk dili üzerine çalışmalar yapmıştır.

Eserleri: Mebaniü’l-İnşa (Edebî bilgiler, 2 cilt, 1874), Tarih-i Âlem (1874), İlm-i Sarf-i Türkî (Türkçe dilbilgisi, 1875). Oğlu Süleyman Nasib babası hakkında Süleyman Paşa Muhakemesi’ni yayınladı (1912). Hüseyin Namık Orkun bir monografi yazdı: Büyük Türkçü Şıpka Kahramanı Süleyman Paşa Hayatı ve Eserleri (1951). Fethi Tevetoğlu da Süleyman Paşa adıyla bir kitap yayınladı (1988).