Z. Çağlar Namlı
Trabzon doğumlu bağlama ustası. Bağlamada kendi stiliyle yeni bir tarz yarattı. 2002 yılında çift kutulu sistemi kullanarak telli çalgılarda yeni bir dönem başlattı. Patent enstitüsünün onayladığı bu buluşu onaylı bir devrim özelliği taşıdı. Amerika ve Avrupa müzik endüstrisi çift kutulu enstrumanların haklarını almaya çalışmaktadır. 2006 yılında la lune/köy isimli enstrumantal albümü yayınlandı.Kendi buluşu olan doğal stereo bağlama ve doğal stereo gitar 21.yüzyıl enstrumanlarının gelişiminde büyük rol oynayan "experimental musical instruments"(bart hopkin) isimli oluşum tarafından amerikada yayınlandı.(emi catalog
Çift kutulu gitarına Amerika sözleşme gönderdi, Türkiye uzaktan bakıyor
Namlı’nın buluşu olan çift kutulu rezonans sistemi, telli çalgılarda oktav artışı ile akustik stereo duyum ve çalımına imkan tanıyor.
Çift kutulu bağlama ile telli çalgılarda yeni bir dönemi başlatan Zeki Çağlar Namlı, aynı sistemi gitara da uyguladı. Sanatçıya dünyanın en büyük müzik şirketlerinden PRS sözleşme gönderdi. Namlı ise Türk müzik şirketlerinin ve yetkililerin ilgisizliğinden yakınıyor.
Zeki Çağlar Namlı, Türkiye’de bağlama deyince akla ilk gelen isimlerden. 26 yaşındaki genç sanatçı, geçtiğimiz aylarda yayınladığı ve kendi bestelerinden oluşan ’La Lune/Köy’ isimli albümüyle müzik çevrelerinde geniş yankı uyandırmıştı. Namlı’yı asıl gündeme taşıyan ise, telli çalgılarda yeni bir dönemin başlangıcı olarak nitelenen çift kutulu bağlamayı dünya müziğine hediye etmesiydi. Zeki Çağlar Namlı, çift kutulu rezonans sisteminin tüm telli çalgılarda kullanılabileceğini göstermek için bu sistemi şimdi de gitara uyguladı. Namlı’nın buluşuna Türkiye’den kimse sahip çıkmadı, ama Amerikan Müzik Şirketi PRS, buluşun haklarını almak için sanatçıya sözleşme gönderdi. Türkiye’nin büyük müzik firmaları sahip çıkmazsa buluş, yabancı ellerde dünyaya tanıtılacak. Namlı’nın tek isteği ise devletin sanat ve bilimle uğraşan kurumlarının buluşun önemini kavrayıp daha ciddi çalışmalar yapması ve Türk müzik şirketlerinin yabancı şirketlerden daha önce davranması.
Stereo (çift kutulu) gitar, aslında çift kutulu bağlama ile birlikte doğmuş; tıpkı stereo kontrbas, keman ve diğer telli çalgılarda da olabileceği gibi. Geleneksel bir çalgı (bağlama) ile ortaya çıkan, müziğe, enstrümana ve çalıcıya yeni bir boyut kazandıran doğal stereo sisteminin gitardaki görüntüsü bu. Genç sanatçı, çift kutunun gitardaki görünümünün, sistemin dünya müziğindeki ciddiyetini kavramaları adına müzikal beyinlere yardımcı olduğu görüşünde. "Gitar bağlamaya göre daha evrensel bir müzikal çalgı, bağlama ise gitara göre daha köylü bir çalgı olarak görünür nedense?" diyen Namlı, buluşun insanlar gibi telli çalgıların da aynı olduğunu ortaya çıkardığını söylüyor: "Yalnızca formlar, tınılar ve titreşimler değişik. Aslında hepsi bir can sesi. Hepsi bir tel gerimi..."
Çift kutunun diğer telli çalgılarla birlikte gitara kazandırdıkları ise oktav artışı, akustik stereo duyum ve çalımı. Sistemi gitara uyarlamasından sonra Carlos Santana ve Al Di Meola gibi dünya starlarının sponsor firması Amerikan şirketi PRS, Namlı’ya buluşun haklarını kendilerine vermesi için bir sözleşme göndermiş. Buluşun haklarını almak adına gerek kişi, gerek firma olarak başka talepler de var. Sistemin Türkiye’den dünyaya yayılmasını istediği için henüz anlaşma yapmayan sanatçı, "Yaptığım işi algılatmamak adına benimle ilgili yapılan bütün karalamalara ve bu ülkenin sanat sepet işleri ile ilgili kurumlarının, torpilli kadrolarından fırsat bulamayıp bu tarz ciddi oluşumları desteklememelerine rağmen buluşun bu ülkeden dünyaya dağılması için çabalıyorum; ama yok böyle bir şey." diyor. Zeki Çağlar Namlı, bu sistemi bağlamaya uyguladığında ise eleştirildiğini üzülerek dile getiriyor. Konu gitar olunca buluşun daha bir ciddiyet kazandığını vurgulayan Çağlar, "Bağlamada da durum aynıydı, nedir bu önyargı anlamıyorum? Sağ olsunlar bu ülkenin bağlama çalıcısı ünlüleri, insanları bilgilendirmek, konunun ciddiyetini kavratmak ve edinilecek maddi-manevi rantı anlatmak adına bir destek olmadı. Ben buna çok şaşırdım." şeklinde konuşuyor.
Homegrown İstanbul’un en genci
RH Pozitif Müzik firması tarafından yıl boyunca derlenen akustik, melodik ve organik müziklerden oluşan ’Homegrown İstanbul’ adlı albümdeki en genç besteci, Zeki Çağlar Namlı. Albüme Mavi Kelebek isimli bestesiyle katılan Namlı, Erkan Oğur, Mısırlı Ahmet, Mercan Dede ve Göksel Baktagir gibi ustalarla birlikte yer alıyor. Parçanın albüme alınmasının kendisi için de bir sürpriz olduğunu söyleyen Namlı, "Şaşırdım; ama derleyenlerin eline sağlık." diyor. Müzikle ilgili projelerini sorduğumuz Namlı’dan yine bir sanatçı cevabı geliyor: "Müzikle ilgili projem yok. Müzik ne bir iş ne de proje, yalnızca sırtımı dönebileceğim bir dost. En büyük hayalim ise çok güzel bir çocuk yuvası."