Abdullah Bin Sebe
Sebeiyye, Sebaiyye veya Saibe adlı Şii mezhebinin aşırı kolunun kurucusudur. Yemen Yahudilerindendir.
Hz. Osman zamanında İslamı kabul etti, ancak daha sonra Müslümanların yaşadığı yerlerde aykırı fikirler yaymaya başladı. Fikirlerini yaymaya önce Hicazda başladı. Sonra Basraya, Kufeye ve Dımaşka gitti. Burada da başarılı olamayınca Mısıra geçti. Abdullah b. Sebe, Hz. Muhammedin (s.a.v.) Hz. İsa gibi kıyamette döneceği fikrini savundu. Onun bu İslam dışı görüşü, bazı Şiiler arasında benimsendi. Böylece recat (geri dönüş) inancı ortaya çıktı.
Mısır’da yaydığı fikirlerle kendisine taraftar buldu ve Hz. Osman’ın halifeliği konusunda itirazda bulunan bir kitle oluşturmayı başardı. Neticede Mısır halkından 4.000, Irak halkından da 4.000 kişi Medine’ye giderek Hz. Osman’a isyan etti. Evi kuşatılan Hz. Osman öldürüldü. Yerine Hz. Ali halife oldu.
Hz. Osman’ın katillerinin bulunmasını isteyen ve aralarında Hz. Ayşe, Hz. Talha ve Hz. Zübeyr gibi sahabelerin bulunduğu bir grup, Hz. Ali’nin bu işte isteksiz ve ağır davranması gerekçesiyle ona isyan başlattı. Bunu üzerine Hz. Ali ordusuyla Irak’a çekildi. Kufe halkından 9.000e yakın kişinin desteğini aldı. Hz. Ali’ye karşı çıkan grup Basra’ya ulaştı. Bu esnada iki şehrin halkı arasındaki görüşmelerde sorunun sulh yoluyla çözülmesi kararlaştırıldı. Ama Abdullah bin Sebe ve yandaşları, Hz. Ayşe taraftarlarına saldırarak bir çatışma başlattı. Çünkü Abdullah bin Sebeye göre bu sorunun anlaşmayla çözülmesi, kendilerinin Hz. Osmanı öldürdüğünü kabul etmeleri demekti; dolayısıyla ya asılacaklar ya da ceza alacaklardı. Bu yüzden bu olayın anlaşmayla çözülmesi, Abdullah bin Sebenin aleyhine işleyecekti. Bu bakımdan çatışma, Sebe ve taraftarları tarafından çıkarıldı. Cemel Savaşı sonucunda Hz. Talha öldü, Hz. Ayşe çatışmaya son vererek Medine’ye döndü. Böylelikle Abdullah bin Sebenin isteği gerçekleşti ve halife, Hz. Ali oldu.
Abdullah, her peygamberin bir vasisinin olduğunu, Hz. Muhammed (s.a.v.)in vasisinin de Hz. Ali olduğunu yaymaya başladı. Hatta Hz. Alinin Allah olduğunu ve kendisinin de onun peygamberi olduğu iddiasında bulundu. Hz. Ali bu iddiası dolayısıyla Abdullahı çağırdı, onu tövbeye davet etti, fakat Abdullah bin Sebe bunu reddedince, üç gün hapis yatıp yaktırılmaya çalışıldı. Fakat bundan vazgeçilerek Medaine sürüldü. Bu yaşananlar neticesinde İslam tarihinde, ortaya, Hz. Ali hakkında aşırı fikirler ileri süren ve Sebeiyye adıyla anılan bir topluluk veya bir fırka çıktı.
İLGİLİ ÖYKÜLER
