Seyyid Mustafa Kamil Efendi

Seyyid Mustafa Kamil Efendi

1831 yılında Musul’da doğdu. Babası ulemadan ve Sâdât-ı Hüseyniyye’den Elbistan meclis idare azası Nakîbzâde Seyyid Mehmed Efendi’dir.

Baba tarafından Elbistan’nın yaklaşık 500 yıllık kadim ailesi olan Abdülbari Seyyid Nurullah Çelebi sülalesinden ve Nakîbü’l-eşraf kaymakamı Ali Efendi’nin neslinden gelmektedir. Anne tarafından ise Elbistan kasabası müsellemi Hacı Ahmed Ağa’nın torunlarındandır.

Tahsil hayatına 6 yaşında Elbistan kazasındaki sıbyan mektebinde başladı, Hacı Şaban mahallesindeki mekteb-i ibtidai Muallimi Sinanzâde Hacı Ahmed Efendi’den Kur’ân-ı kerîm, ilmihal, emsile, bina ve maksud okudu. Akabinde mahalli mekteb-i rüşdiyesinde ilm-i hesab, hendese ve coğrafya gibi fenni ilimleri tahsil etti, bu yıllarda evlendiğinden eğitimini tamamlayamadı.

20 yaşında tekrar ilim tahsiline kaldığı yerden devam etti, 1882 yılında Hasan Efendizâde Mehmed Efendi’den sarf, nahiv; Maraş müderrisi İsmail Efendi’den Fenari ve Tasavvuratı okuduktan sonra Kasım 1887’de İstanbul’a geldi. Bayezid Camisi müderrislerinden hazine-i evkâf-ı hümâyûn meclisi reisi Kuyucaklı Abdurrahman Nafiz Efendizâde Seyyid Mehmed Atıf Beyefendi’nin ilim halkasına katılarak bu hoca efendiden icazet aldı.

Devrin kadılarının yetiştirildiği ve bugünkü manada bir nevi Hukuk Fakültesi sayılan Mekteb-i Nüvvab’da eğitim gördü ve üstün başarı ile geçen öğrencilik hayatının ardından bu fakülteden mezun oldu. 12 Aralık 1893’te ibtida-i dâhil ruûs-ı hümayunu aldı.

 16 Haziran 1893’te 28 yaşında Merciyyun kazası naipliği ile başladığı memuriyetini, 24 Şubat 1896’da Urla naipliği, 17 Eylül 1898’de Hısnımansur naipliği, 31 Mayıs 1900’de Enderin naipliği, 10 Aralık 1903’te Çal kazası naipliği ve 14 Eylül 1906’da Hacin naipliği görevi ile devam ettirdi. Hacin naipliği görevindeyken ailevi sıkıntılarından dolayı melankoli hastalığına yakalandı ve görevden ayrılmak zorunda kaldı. Tedavi sürecinden sonra iyileşerek 14 Mart 1908’de Elbistan kazası müderrisliği ile memuriyet hayatına geri döndü. 25 Haziran 1910’da Elbistan kazası müftülüğünü vekâleten yürüttü, 3 Eylül 1911’de müderrislik görevi ile birlikte Elbistan kazası mahkeme-i şeriyye ikinci kâtipliğine tayin edildi. 1914’te vefat etti.

Kaynak: Esra Yıldız, Şeyhülislamlık Belgelerinde Hz. Peygamber’in İlmî Mirası (1879-1924) Yılları Seyyid Ulema Biyografileri, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 2017.