Tuncel Kurtiz
1 Şubat 1936 tarihinde, Kocaeli’de doğdu. Tam adı Tuncel Tayanç Kurtiz’dir.
Kitaplarla dolu bir evde büyüdü; babası, Tevfik Fikret ve Fuzuli gibi önemli isimlerin kitaplarını elinden düşürmezdi. Böylece kitaplara ve sanata erken yaşta merak duymaya başladı. Küçük yaşlarında Dostoyevski ve Emile Zola gibi yazarların eserlerini okudu. Üniversitede hukuk, filoloji, felsefe, psikoloji ve sanat tarihi bölümlerinde okusa da hiçbirinden mezun olmadı. Oyunculuğa 1959’da, Dormen Tiyatrosu’nda başladı. Sinema oyunculuğuna ise 1964 yapımı “Şeytanın Uşakları” filmiyle adım attı.
1979 yapımı “Gül Hasan” filmini yazıp yönetti. Yanı sıra “Kanal” (1978), “Bereketli Topraklar Üzerinde” (1979) ve “İnat Hikâyeleri” (2003) filmlerinin senaryosunu yazdı.
İşsiz kaldığı dönemde altı arkadaş olarak kendi tiyatrolarını kurup Anadolu turnesine çıkmaya kalktılar. İlk oyun İzmit’te idi, dayısı Nazmi Oğuz’un sinemasında “Yağmurcu”yu oynadılar. Bin kişilik sinemaya on iki kişi gelince iflas ettiler lakin yine de pes etmediler.
Yılmaz Güney’in yurt dışı yasağı olduğu için 1971 yılında “Umut” filminin galasına, Cannes Film Festivali’ne Tuncel Kurtiz gitti. Tüm arkadaşlarının tutuklanmaya başladığı dönemde ülkeye geri dönmedi. Kendi ülkesinde tutuklu olmak yerine başka ülkelerde sürgün olmayı seçti. 1978 yılında Türkiye’ye döndü ancak tekrar dönmemek üzere yeniden İsveç’e gitti. Bu kararı, Yılmaz Güney’den haber alana kadar sürdü. Yılmaz Güney, “ ‘Duvar’ filminde ya Kurtiz oynayacak ya Kurtiz oynayacak! Gerekirse gazeteye ilan verin.” dedi. Tuncel Kurtiz, bu haberi alır almaz ülkeye döndü.
Annesi vefat ettiğinde sürgünde olduğu için cenazesine katılamadı.
1980 yılında 17. Antalya Film Şenliği’nde, “Sürü” filmiyle En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu Ödülü’nü; 1994 yılında 31. Antalya Film Şenliği’nde, “Bir Aşk Uğruna” filmiyle En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu Ödülü’nü; 1997’de 9. Ankara Film Festivali’nde, “Akrebin Yolculuğu” filmiyle En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu Ödülü’nü; 2002 Sadri Alışık Ödülleri’nde, “Şellale” filmiyle En İyi Erkek Oyuncu Ödülü’nü; 2008’de 19. Ankara Film Festivali’nde, “Yaşamın Kıyısında” filmiyle En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu Ödülü’nü; 2011 yılında ise 48. Altın Portakal Film Festivali’nde Yaşam Boyu Onur Ödülü’nü aldı.
2009 yılında yayınlanmaya başlanan “Ezel” dizisindeki “Ramiz Dayı” rolüyle genç kuşaklarca da tanındı.
27 Eylül 2013 tarihinde, İstanbul’da vefat etti.
90’a yakın film ve dizide rol aldı. Bazıları şunlardır:
Bitmeyen Yol (1965)
Büyük Şehrin Kanunu (1965)
Son Kuşlar (1965)
Nikâhsızlar (1966)
Bereketli Topraklar Üzerinde (1979)
Tabutta Rövaşata (1996)
Asi (televizyon dizisi, 2007)
Güz Sancısı (2008)
Muhteşem Yüzyıl (televizyon dizisi, 2012-2013)
Tuncel Kurtiz: “Kendini Sait Faik zanneden bir çocuktum; çok okuyan, yazmaya çalışan biriydim. Lise 1’deyken tiyatrolara, operalara giderdim. Saray Sineması’nda konserler verilirdi. Arkadaşım Ünal Arpacı’yı zorla götürürdüm. ‘Hadi gidelim, bak ne güzel kızlar vardır orada!’ diye kandırırdım onu hep. Ünal gülerdi, kanonlar söylenirken. Şan Sineması’nda yapılan alaturka ve alafranga konserlere giderdik bir de.”
...
“O dönem, Mollafenari’de küçük bir matbaası var Özdemir Asaf’ın. Ben ilk edebiyat matinesini yaparken ve ilk oyunumu sahneye koyarken, program dergisini Özdemir abiye bastırmıştım. Onu da davet ettik matineye. ‘R’leri söyleyemiyor ya, ‘Ben şiir okumam, hikâye okuyayım.’ dedi. ‘Projektörcü’yü okudu. O ‘Phojektöycü, Phojektöycü…’ dedikçe salondakilerin kahkahadan nasıl kırıldığını hiç unutmam.”
…
“Bir gün ölürsem eğer Yılmaz Güney’i göresim gelmiştir…”
İLGİLİ ÖYKÜLER
