Papa IV. Sixtus

Papa IV. Sixtus

Francesco della Rovere, 21 Temmuz 1414te, Ceneviz Cumhuriyetine bağlı Savona yakınlarında Celle Ligure kasabasında doğdu. Manifatura ticaretiyle uğraşan bir ailenin çocuğu olarak doğmuştur. Fransiskanlar Hristiyan tarikatının manastırında keşiş olmaya karar verip ona göre eğitim almaya başladı. Pavia Üniversitesinden Felsefe ve Teoloji okudu. 1439 ila 1441 arasında Venedik Üniversitesinde Felsefe, 1444 ila 1446 arasında Padova Üniversitesinde Mantık okudu ve doçent oldu. Padova, Bologna, Pavia, Siena ve Floransa üniversitelerinde mantık, felsefe ve teoloji konularında dersler ve konferanslar verdi. Romaya dönüp Fransiskanlar Hristiyan Tarikatının bürokratları arasına girdi. Bu Hristiyan tarikatın idari bürokrasisi içinde önemli bir organ olan proküratör görevini üstlendi. Aynı Hristiyan tarikatın Ligurya bölgesi başkanı oldu. Sonra Perugia Fransiskanlar general vekilliği yaptı. Temmuz 1471de, Papa II. Paulusun ölümü üzerine papa seçildi ve V. yüzyıldan beri papalarca kullanılmayan IV. Sixtus adını aldı.

Papa olarak ilk icraatı, Osmanlı Devletini Balkanlardan ve İstanbuldan atmak için yeni bir Haçlı Seferi meydana getirmek oldu. Bunun için Fransa, İspanya, Almanya, Macaristan ve Polonyaya özel papalık temsilcileri gönderdi ve bu ülkelerin hükümdarlarını yeni bir Haçlı seferine çağırdı. Fakat bu ülkelerde Haçlı Seferlerine inanç azaldığı için, asker toplanamadı.

IV. Sixtus, Fransaya karşı halefi olduğu Papa II. Paulusun siyasi tutumunu devam ettirdi. Fransa Kralı IX. Louis‘nın Katolik Kilisesinin kanun ve beyannamelerinin Fransada ancak Krallıkın özel izniyle okunup ilan edilmesi kararını protesto etti. Rusya Ortodoks Kilisesinin Roma Katolik Kilisesiyle birleşip tek bir Hristiyan mezhebi olması için çeşitli girişimlerde bulundu. Kendi politik durumunu, etrafına topladığı akrabaları ve yakın arkadaşlarına sağladığı haksız kazançlarla güçlendirmeye çalıştı. Bu yolsuzluklar üzerinden yakın akrabalarını zengin etti. Yeğeni Pietro Riario, Papanın kendisine verdiği imtiyazlar sonucu Romanın en zenginlerinden biri oldu. Papa, yeğenini Papalığın ve Papalık Devletinin dış işlerine bakması için görevlendirdi. Fakat Pietro 1474te öldü. Onun yerini, gelecekte II. Julius adıyla papalık yapacak olan Giuliano della Rovere aldı. Papa IV. Sixtus, otuz dört tane kardinal seçti. Bunlardan altısı, kendisinin yeğenleriydi.

Bu dönemde, Papalık ile Kral XI. Louis arasında, 1438 tarihli Fransız Bruges Pragmatik Sanction adlı kanunla başlayan anlaşmazlık yaşandı. Bu kanuna göre Papanın hazırlamış olduğu Papalık Kilise Kanunları, ancak Fransa Kralı tarafından tasdik edildikten sonra yürürlüğe girecekti. Bu kanun yanı sıra Papalığa Fransadaki Katolik Kilisesinin üzerine hiçbir yasama ve yürütme hakkı vermemekteydi.

1478de Papaya yakından bağlı olan Sicilya Krallığında çıkan karışıklıklar için Papa Sixtus, Aragon Kralı Ferdinand‘dan askerî destek istedi. Bu askerî desteği sağlamak için Aragon Kralı ile Castilla Kraliçesi I. Isabella, İspanyada yaşayan Müslümanlarla Yahudilerin kendi inançlarından ayrılıp Katolik olmalarını sağlamak için Papalık Engizisyon Mahkemesinin kurulmasını istedi. Bu mahkeme, IV. Sixtusun Kasım 1478de yayımladığı Exigit Sincerae Devotionis Affectus adlı kanunla kuruldu.

1478de Kardinal Rafael Riario, Medicileri Floransadan tamamen atan ve onların yerine Riari sülalesindeki kişilerin devlet başkanı olmasını hedefleyen büyük bir Pazzi Komplosu hazırlıklarına başladı. Papa bu komploya şahsen katıldı ve komplo planlamasına özel katkılarda bulundu. Fakat Bu komplo Floransa Cumhuriyeti yetkilileri tarafından ortaya çıkarıldı. Komploya katılan Pisa Başpiskoposu Francesco Salviati idam edildi. Bu gerginlik sonunda Papa IV. Sixtus ve onun yönettiği Papalık Devleti ile Floransa Cumhuriyeti arasında iki yıl süren bir savaş başladı. Bu savaş sırasında Papa, Venediklilerden destek sağlamak üzere onlarla görüşmelere girişti.

Papa bu müzakerelerde Venediklileri Ferrara üzerine hücum etmeye teşvik etti. Venedik Cumhuriyeti, Papanın tekliflerini kabul edip Ferraraya saldırdı. Bu sefer Ferrara Dükü Ercole dEste diğer İtalya devletlerinden kendi tarafını tutacak müttefikler arayıp bulmaya çalıştı. Kendine bağlı olan İtalya devletleri yöneticileri, Papayı barış yapmaya zorladı. Papa Sixtus kendi akrabası ve yandaşı olan Kardinal Rafael Riarionun Marche bölgesinde tutunmasını sağlamak için tüm Venedik Cumhuriyetini aforoz etti.

IV. Sixtus Roma şehrinin imarına çok önem verdi. Yaşadığı dönemde bu şehirde, pek çok imar çalışması yapıldı. Roma Capitolin Tepesi üzerine Capitol Arkeoloji Müzeleri kuruldu. Laterano Sarayı‘nda saklanan antik heykeller, Roma şehrinde halka açık olarak sergilenmeye başladı. Via Recta, Via Sistina, Via Papale ve Via Florea sokakları açıldı ve bu sokaklar kaldırım taşlarıyla kaplandı. Romaya su getirmek için antik çağlarda kurulan ama tamir edilmediği için kullanılamayan Aqua Verfina adlı su kemeri yenilendi. Mimar Baccio Pontrtelliye Orta Çağda yıkılan ve Tiber Nehri üzerinde yer alan Ponte Aurelius Köprüsü yerine Ponti Sisto Köprüsü yaptırıldı. Romadaki San Giovanni in Laterano Papalık Piskoposluk Bazilikası, Santa Maria della Pace Kilisesi, Santa Maria del Popolo Kilisesi ve antAgöstino in Campo Marzio Bazilikası yenilendi. 1477 ila 1483 yıllarında ise, sonradan tavanı tablolarla kaplanıp ün kazanacak olan Sistina Şapeli yapıldı.

IV. Sixtus 12 Ağustos 1484te Romada öldü. Naaşı için özel bir anıt-mezar hazırlandı.