Abdullah Bin Ahmed El-Vasik-Billah

Abdullah Bin Ahmed El-Vasik-Billah

Ebû Fâris Abdullah Bin Ahmed El-Mansur Bin Muhammed Şeyh El-Mehdî El-Vasik-Billah. Fas sultanı. Sultan Ahmed El-Mansûr’un üç oğlundan biri olup Merakeş valisi iken babasının vefatından birkaç gün sonra 5 Eylül 1603’te aynı şehirde sultan ilan edildi. Ancak cülusundan birkaç gün evvel kardeşi Zeydân da Fas şehri uleması ve halkı tarafından sultan ilan edilmişti. Bu yüzden Fas uleması, Zeydân’ın meşru bir hükümdar olarak daha önce tahta geçtiğini ve Abdullah’ın annesinin azatlı bir cariye olduğunu da ileri sürerek Abdullah’ı tanımadıklarını bildirdiler. Böylece kardeşler arasında taht kavgası başlamış oldu. Mücadele sonunda mağlup olan Zeydân, Vecde’ye kaçıp oradaki Türklere sığındı. Abdullah, bu defa, isyan eden diğer kardeşi Muhammed Eş-Şeyh ile uğraşmak zorunda kaldı. Ancak Aklim’de (veya Marsürremâd’da) meydana gelen çarpışmalarda Abdullah yenilerek Sûs’a kaçtı (1606). Fakat tahta geçen Muhammed’in uyguladığı baskı ve sindirme politikası, kısa zamanda halkın isyanına sebep oldu ve Zeydân tekrar hükümdar ilan edildi. Bu olay, Abdullah ile Muhammed’i barıştırdı ama Zeydân’ın Türk kumandanı Mustafa Paşa’nın takibi üzerine Muhammed, İs¬panya’ya giderek III. Philip’e sığındı. Öte yandan Abdullah Bin Ahmed ile Muhammed’in oğlu Abdullah, Tâzâ şehri yakınlarında Zeydân’ın kuvvetlerine karşı mücadelelerini devam ettirdiler. Mustafa Paşa’nın savaşta öldürülmesi üzerine Zeydân’ın ordusu bozguna uğradı ve Abdullah ile yeğeni şehri zapt ettiler (Temmuz 1609). Ebû Fâris Abdullah bu zaferden sonra kardeşi Muhammed’e karşı bir komplo hazırlattı. Ancak bu komplonun yeğeni tarafından öğrenilmesi üzerine bir gece evinde boğularak öldürüldü (Ağustos 1609). Ebû Fâris Abdullah dindar ve zahid bir kimse olarak tanındı. Merakeş’te bir cami ile bir de kütüphane yaptırmıştır.